Robotaksi texnologiyası: Tam avtonomiyaya çatmaq üçün hələ çox tezdir

AVTO
10:24 / 24.06.2025
42

Robotaksi texnologiyasının uzun müddətdir gözlənilən tam avtonom sürüş vədi, "Tesla" və "Google"ın (Waymo) iddialarına baxmayaraq, hələ də tam həyata keçirilə bilmiş deyil. Son xəbərlər və qiymətləndirmələr bu avtonom nəqliyyat vasitələrinin hələ nə dərəcədə insan müdaxiləsinə arxalandığını və geniş yayıma çıxmazdan əvvəl aradan qaldırılmalı olan əhəmiyyətli maneələrin mövcud olduğunu aşkara çıxarır.

HİT.az xəbər verir ki, "Tesla"nın Tam Avtonom Sürüş (FSD) paketi və "Waymo"nun şəhərlərdə təklif etdiyi robotaksi xidmətləri, süni intellekt və sensor texnologiyalarındakı irəliləyişlərə rəğmən, vaxtaşırı gözlənilməyən vəziyyətlərlə üzləşir. Bu vəziyyətlər arasında yol nişanlarını səhv şərh etmək, ani qərarlar verməkdə çətinlik çəkmək, zolaq izləmədə səhvlər və ya mürəkkəb yol şəraitində yetərsiz qalmaq kimi problemlər var. Xüsusilə sıx şəhər mərkəzləri və dəyişkən hava şəraiti bu nəqliyyat vasitələrinin avtonom bacarıqlarını ciddi şəkildə sınayır və tez-tez təhlükəsizlik sürücülərinin müdaxiləsini tələb edir.

Xüsusilə "Tesla"nın avtonom sürüş sistemi, tam mənası ilə, partlamaya hazır bomba kimi təsvir edilə bilər. Çünki "Waymo" nəqliyyat vasitələri radar sensorlarından istifadə edərkən, "Tesla" nəqliyyat vasitələri yalnız kamera ilə vizual analiz apararaq avtonom sürüş həyata keçirir. Lakin YouTube-da da yayımlanan videolar duman, yağış, qaranlıq, əks günəş işığı kimi mühitlərdə görmə qabiliyyəti azaldığı üçün "Tesla" kameralarının yol üzərindəki maneələri, insanları, hətta digər avtomobilləri görə bilmədiyini və son sürətlə bu maneələrə dəydiyini göstərir.

Mütəxəssislər robotaksilərin həqiqi avtonomiyaya çatması üçün daha sərt sınaq proseslərindən keçməli və süni intellekt alqoritmlərinin daha çox məlumatla təlimdən keçirilməsi lazım olduğunu vurğulayır. Mövcud sistemlər müəyyən və proqnozlaşdırıla bilən ssenarilərdə uğurlu olsa da, insan sürücülərin mürəkkəb vəziyyətləri başa düşmə və onlara uyğunlaşma bacarığından hələ də çox uzaqdır. Bu vəziyyət texnologiyanın gələcəyi barədə həyəcanverici gözləntilər yaradır, eyni zamanda etibarlılıq və təhlükəsizlik məsələləri barədə ciddi sual işarələri doğurur.

"Tesla" robotaksi xidməti ilə ilk müştərisini ötən alıb. "Waymo" isə ötən həftə Nyu-York (NYC) küçələrinə avtonom nəqliyyat vasitələri flotu gətirməyi planlaşdırdığını elan edib, lakin tam ölçülü əməliyyatlar üçün şəhərin yol hərəkəti qaydalarını alt-üst etməli və nəyinsə köməyi ilə Nyu-Yorkun dar küçələri və "aqressiv sürücülər" ilə necə başa çıxacağını tapmalıdır. Vəzifəli şəxslər isə avtomobillərin içərisində həqiqi bir sürücünün olması şərtini qoyublar. Yəni bu taksi maşınları əslində həqiqətən sürücüsüz olmayacaq.

Nəticə etibarı ilə, robotaksilər gələcək nəqliyyatda mühüm rol oynaya biləcək potensiala malik olsa da, "Tesla" və "Waymo" kimi öncü şirkətlərin iddialarının əksinə, tamamilə insansız və problemsiz bir sürüş təcrübəsi təqdim etməkdən hələ də çox uzaqda olduqları görünür.

Samir
 

0