Erkən kainatda planet disklərinin uzunömürlülüyünün sirri açıldı

DÜNYA
20:15 / 18.12.2024
41

Avropa Kosmik Agentliyi, NASA və ABŞ Milli Elm Fondundan ibarət beynəlxalq tədqiqatçılar qrupu Ceyms Uebb teleskopundan istifadə edərək planet əmələ gətirən disklərin ilkin kainatda əvvəllər düşünüldüyündən çox daha uzun müddət mövcud olduğunu göstərib. 

HİT.az xəbər verir ki, tədqiqat "Astrophysical Journal" (AJ) jurnalında dərc olunub.

Alimlər diqqətlərini Süd Yolu yaxınlığında yerləşən cırtdan qalaktika olan Kiçik Magellan Buluduna yönəldiblər. NGC 346 ulduz klasterində onlar müəyyən ediblər ki, gənc ulduzlar ağır elementlərin olmamasına baxmayaraq, hətta həyatlarının sonrakı mərhələlərində - 20-30 milyon il arasında hələ də planet əmələ gətirən disklərlə əhatə olunublar. Bu, gözləniləndən xeyli uzundur: əvvəlki modellərə görə, belə disklər iki-üç milyon il ərzində yox olmalıdır.

Tədqiqatın nəticələri ilkin kainatda planetlərin formalaşması modellərinə yenidən baxılmasının zəruriliyini təsdiqləyir. Bu ulduzların ətrafındakı disklərin uzunömürlü olması onu deməyə əsas verir ki, planetlərin böyümək və təkamül etmək üçün daha çox vaxtı olub.

Alimlər iki mümkün səbəbi təklif edirlər: ya ağır elementlərin az bol olduğu mühitlərdə ulduzlar öz disklərini daha uzun müddət saxlayır, ya da ilkin olaraq daha böyük qaz buludlarından əmələ gəlir, bu da daha kütləvi və sabit disklərin mövcudluğunu təmin edir.

Samir

0