Alimlər yüz milyonlarla ulduzun panoramasını göstərdi

DÜNYA
23:52 / 17.01.2025
46

Beynəlxalq alimlər qrupu Hubble Kosmik Teleskopu tərəfindən toplanan məlumatlardan istifadə edərək bizə ən yaxın spiral qalaktika olan Andromedanın (M31) ən ətraflı panoramasını hazırlayıb. O, 200 milyondan çox ulduzu əhatə edir və qalaktikanın strukturunu digər alətlər tərəfindən əldə edilə bilməyən dəqiqliklə görməyə imkan verir. 

HİT.az xəbər verir ki, tədqiqat "The Astrophysical Journal" (AstroJournal) jurnalında dərc olunub.

Andromeda Qalaktikası Yerdən 2,5 milyon işıq ili uzaqlıqda yerləşir. Onun üfüqi istiqamətə 77 dərəcə əyilmiş diski şəkildə 600-dən çox baxış sahəsindən ibarət mozaika kimi təqdim olunub. Son şəkil 2,5 milyard pikseldən ibarətdir.

Məlumatların əsas hissəsi iki proqram tərəfindən toplanıb: on il əvvəl başlayan PHAT (Panchromatic Hubble Andromeda Treasury) və daha yeni PHAST (Panchromatic Hubble Andromeda Southern Treasury). Onlar bizə qalaktikanın diskinin həm şimal, həm də cənub hissələrini tədqiq etməyə imkan veriv, strukturunda unikal olan cənub bölgəsində 100 milyondan çox ulduz aşkarlanıb.

Ulduz klasterlərinin təhlili göstərib ki, Andromeda digər qalaktikalarla böyük toqquşmalara məruz qalıb. Şübhəli "günahkarlardan" biri onun yoldaşı, çökmüş spiral qalaktikanın nüvəsi ola biləcək kompakt M32 qalaktikasıdır. Bu qarşılıqlı təsirlər aktiv ulduz əmələ gəlməsinə təkan verib, sonra isə kəskin şəkildə yavaşlayıb.

“Andromeda Qalaktikası “kosmik qəza” kimi görünür. Onun ulduzların əmələ gəlməsi və qarşılıqlı əlaqə tarixi Samanyolundan çox fərqlidir”, deyə Berkli Kaliforniya Universitetindən Daniel Weiss bildirib.

Toplanmış məlumatlar Andromeda qalaktikasının təkamül modellərini dəqiqləşdirməyə kömək edəcək və Ceyms Uebb və Nansi Qrays Roman teleskoplarından istifadə edərək gələcək tədqiqatlar üçün əsas təşkil edəcək. Sonuncu, 100 Hubble şəklinə ekvivalent əraziləri çəkə biləcək və qalaktikanın daha da dəqiqliklə öyrənilməsinə imkan verəcək.

Samir

0