Alimlər yeni planetlərin doğuluşunu müşahidə etdi

DÜNYA
22:56 / 13.02.2025
42

Kanadalı astronomlar Ceyms Uebb Kosmik Teleskopunun köməyi ilə planetlərin doğuluşunu müşahidə etməyi bacarıblar. Onlar ətrafında iki planet formalaşan PDS 70 adlı gənc ulduz sistemini tədqiq ediblər. 

HİT.az xəbər verir ki, araşdırmanın nəticələri "The Astronomical Journal" (AJ) nəşrində dərc olunub.

Tədqiqatı Viktoriya Universitetinin aspirantı Dori Bleykli rəhbərliyi altında alimlər qrupu həyata keçirib. Onlar Ceyms Uebb Teleskopunun NIRISS alətindən istifadə edərək innovativ müşahidə metodikası tətbiq ediblər. Xüsusi rejim sayəsində alimlər ulduzun parıltısını azaltmağa və PDS 70 b və PDS 70 c planetlərinin formalaşmasını daha ətraflı izləməyə nail olublar.

PDS 70 sistemi Yerdən 370 işıq ili uzaqlıqda yerləşir. Onun təxminən 5 milyon il yaşı var ki, bu da onu Günəşlə müqayisədə çox gənc edir. Planetlər qaz və tozdan ibarət disk daxilində formalaşır və diskin mərkəzində böyük bir boşluq yaradır – sanki yeni dünyalar üçün "tikinti meydançası". Müşahidələr göstərib ki, hər iki planet ətrafdakı diskin materiallarını aktiv şəkildə toplayır ki, bu da planetlərin akkresiya prosesi – qaz və tozun cazibə qüvvəsi ilə toplanaraq böyüməsi nəzəriyyəsini təsdiqləyir.

Alimlər həmçinin planetlərin ətrafında peyklərin formalaşa biləcəyi sahələrin mövcudluğunu müəyyən ediblər. Bu kəşf, planetlərin ətrafında isti maddələrin varlığını göstərə bilən artıq infraqırmızı şüalanmanın qeydə alınması sayəsində mümkün olub.

Dori Bleyklinin sözlərinə görə, planetlərin yaranma prosesini izləmək Günəş sisteminin uşaq yaşlarında çəkilmiş ailə fotosunu görməyə bənzəyir.

Gələcəkdə astronomlar PDS 70 sistemini əlavə cihazlarla tədqiq etməyə davam edəcək və sistemdə üçüncü bir planetin gizlənib-gizlənmədiyini öyrənməyə çalışacaqlar.

Samir

0