ABŞ prezidenti Donald Trampın başçılıq etdiyi Ağ Evin qitədəki mövcudluğunu tədricən azaltdığı üçün Avropa liderləri Ukraynaya və daha ümumən qitə təhlükəsizliyinə dəstək baxımından potensial boşluğu necə dolduracaqlarını anlamağa çalışırlar.
HİT.az “The New York Times”a istinadən yazır ki, eyni zamanda Rusiyadan gələn təhlükə də artır.
Qeyd olunur ki, bu gün, fevralın 24-də Rusiya Federasiyasının Ukraynaya genişmiqyaslı müdaxiləsinin üçüncü ildönümü tamam olur. Avropanın yüksək rütbəli məmurları dəstək əlaməti olaraq Kiyevə toplaşıb.
Həmçinin, Avropa ölkələrinin xarici işlər nazirləri Brüsseldə bir araya gələcək və burada növbəti yardım paketi çərçivəsində Ukraynaya dəstək məsələlərini müzakirə edəcəklər, nəşr paylaşdı. Müzakirələrlə tanış olan iki məmur jurnalistlərə bildirib ki, Avropa Kiyevə yardım üçün 20 milyard avrodan çox vəsait ayırmağı planlaşdırır.
Bundan əlavə, Avropa liderləri hərbi əməliyyatlar başa çatdıqdan sonra Ukraynaya sülhməramlı qoşunların göndərilməsi perspektivini nəzərdən keçirirlər. Rəsmilərin sözlərinə görə, onlar “sakitləşdirici” qüvvə kimi çıxış edəcəklər.
Bundan əlavə, Avropa liderləri ümumilikdə hərbi xərcləri necə artırmağı müzakirə etməyi planlaşdırırlar, nəşr əlavə edib. Avropanın müdafiə gələcəyinin layihəsinin martın ortalarında Avropa Komissiyası tərəfindən təklif ediləcəyi gözlənilir.
Nəşr vurğulayır ki, hazırda ABŞ-ın Avropada hərbi xərcləri azaltmaq niyyətində olub-olmadığı bəlli deyil. Lakin Avropa liderləri artıq belə bir ssenariyə hazırlaşırlar. Onlar ABŞ-ın Pentaqonun rəhbəri Pit Heqsetin daha əvvəl təklif etdiyi kimi, minlərlə əsgərini regiondan çıxara biləcəyindən narahatdırlar.
Jurnalistlər hesab edirlər ki, belə bir addım ABŞ-ın Avropa NATO müttəfiqlərini aqressiv Rusiya qarşısında müdafiəsiz qoya bilər. ABŞ-ın keçmiş prezidenti Co Baydenin hakimiyyəti dövründə Vaşinqton Avropadakı Amerika hərbçilərinin sayını 20 min nəfər artırıb. Səlahiyyətlilər əmindirlər ki, Tramp regiondakı Amerika əsgərlərinin sayını azaltmağa qərar verərsə, ilk onların ölkəni tərk edəcəkləridir.
Nəşr paylaşıb ki, Bruegel analitik mərkəzinin araşdırmasına görə, Avropanın ABŞ-sız olması üçün indi olduğundan 300 min daha çox əsgərə ehtiyacı olacaq. Bundan əlavə, Avropa ölkələri hərbi xərcləri ÜDM-in 3,5%-nə qədər artırmalı, həmçinin silah və sursat istehsalını sürətləndirməli olacaqlar.
"Avropanın etibarlı müdafiəsi üçün, məsələn, Rusiyanın Pribaltikada sürətli sıçrayışının qarşısını almaq üçün ən azı 1400 tank, 2000 piyada döyüş maşını və 700 artilleriya qurğusu lazım olacaq. Bu, hazırda Fransa, Almaniya, İtaliya və Böyük Britaniyanın quru qoşunlarında mövcud olandan daha çox döyüş gücüdür", deyə tədqiqatda qeyd edilir.
Nəşr vurğulayır ki, bəzi Avropa liderləri, o cümlədən Fransa prezidenti Emmanuel Makron tərəfdaşlarını Avropanın NATO çərçivəsində öz müdafiəsinə daha çox diqqət yetirməsini təmin etməyə çağırır. Eyni zamanda, Avropa liderlərinin başqa bir hissəsi Alyansın böyük təhlükə zamanı regionun etibarlı müdafiəsini təmin edə biləcəyinə şübhə etməyə başladı. Məsələn, bunu Almaniyanın növbəti kansleri ola biləcək Xristian Demokrat İttifaqının lideri Fridrix Merz deyib.
Nəşr əlavə edib ki, Avropanın hərbi potensialının genişləndirilməsi baha başa gələcək. Bunun üçün birgə maliyyə tələb oluna bilər.
Samir
