Donald Tramp nəhəng yeni tariflərin tətbiqini ticarəti bərabərləşdirmək və itirilmiş gəlirləri ABŞ-a qaytarmaq üçün vacib addım adlandırır. Lakin bu plan onun digər vədlərini - ABŞ-ı sənaye gücünə çevirmək və Çinin gücünü minimuma endirmək kimi vədlərini də məhv etmək riski daşıyır.
HİT.az xəbər verir ki, bu barədə "Politico" yazıb.
Diplomatların və analitiklərin fikrincə, Trampın yanaşması skeptik tərəfdaşları əməkdaşlıq üçün başqa yollar axtarmağa məcbur edə bilər. Bu, ABŞ-ın silah sənayesini sarsıdacaq, qlobal müdafiə əlaqələrinin etibarını və proqnozlaşdırıla bilənliyini məhv edəcək.
"Politico"ya görə, Ağ Ev tarifləri elan edən əmrində ABŞ-ın "əsas qaynaqlar kimi idxala həddən artıq etibar etmədən" hissələri istehsal etməsi lazım olduğunu bildirib.
"Ancaq bunu söyləmək etməkdən daha asandır. Pentaqon onilliklər ərzində rüsumlarla üzləşən qlobal təchizatçılar və şirkətlər şəbəkəsinin qurulmasına, maliyyələşdirilməsinə və inkişaf etdirilməsinə sərf edib. Müdafiə istisnaları olmadan administrasiya bu işin böyük hissəsini geri ala, eyni zamanda ölkə və digər alıcılar üçün Amerika silahlarının istehsalını gecikdirə bilərdi", deyə nəşr qeyd edir.
Keçmiş Pentaqonun satınalma rəsmisi Bill Qrinvaltın dediyi kimi, bəzi potensial həyati əhəmiyyət kəsb edən təchizat ya qiymətindən qat-qat baha olacaq, ya da sadəcə olaraq mövcud olmayacaq.
Qlobal tariflərin də müdafiə sahəsində əməkdaşlığı artırması ehtimalı var. Buraya 20 ölkə tərəfindən idarə olunan F-35 döyüş təyyarəsi, Norveç və İsraillə mühüm raket və hava hücumundan müdafiə layihələri daxildir.
Əlavə olaraq, nüvə sualtı qayıqları qurmaq və texnologiyanı paylaşmaq üçün Avstraliya, Böyük Britaniya və ABŞ-ı bir araya gətirən Bayden dövrünün xüsusilə perspektivli təşəbbüsü hissələrin qiymətləri çox bahalaşarsa, sona çata bilər.
"Bunlar dalğalanma effektləridir. Podratçılara məsrəfləri öz üzərinə götürmələrini söyləmək olar və onlar daha ucuz yerli təchizatçılar tapmağa çalışa bilərlər, lakin bu, illər çəkəcək. Siz barmaqlarınızı sındırmırsınız və tədarük zənciri özünü yenidən qurur. Bu, çox vaxt, səy və çoxlu pul tələb edir", deyə Qrinvalt bildirib.
Bundan əlavə, nəşr qeyd edir ki, Tramp administrasiyası ABŞ-da xarici silah hissələri istehsal etməklə daha çox yerli iş yerləri yaratmağa ümid edir:
"Ancaq şirkətlərdə bu iş üçün kadrlar olmaya bilər. Müdafiə sənayesi digər istehsalçıların rəqabəti və tez-tez daha çox maaş verən və sabit iş yeri olan sürətlə inkişaf edən xidmət sektoru səbəbindən işçiləri cəlb etmək üçün illərdir mübarizə aparır".
Həmçinin, senator Mark Kellinin qeyd etdiyi kimi, qlobal təchizat zənciri o qədər mürəkkəbdir ki, bəzi müdafiə məhsulları montaj prosesində dəfələrlə sərhədləri keçərək hər dəfə daha çox tarif toplayır:
"Qiymətlər artacaq və Müdafiə Nazirliyinin ödəməli olduğu qiymətlər artacaq. Bizim müdafiə büdcəmiz, əgər eyni tipli silahlı qüvvələri saxlamaq istəsək, bahalaşacaq".
Samir
