Tramp İrandan nə istəyir?

DÜNYA
16:36 / 09.04.2025
123

"2016-cı ildə Donald Tramp prezidentliyə namizədliyini irəli sürərkən və ondan dünyanın ən mürəkkəb təhlükəsizlik məsələlərini necə həll edəcəyi ilə bağlı təfərrüatlar tələb olunanda, onun İranın nüvə probleminin həlli üçün sadə formul var idi".

HİT.az xəbər verir ki, bunu "The New York Times" yazıb.

Nəşrin məlumatına görə,Tramp həmin vaxt hesab edirdi ki, danışıqlara rəhbərlik edən Barak Obamanın komandası sadəcə olaraq masadan qalxıb getməlidir. "O zaman iranlılar gəlib yalvarardılar. Bu, bir neçə dəfə baş versəydi, daha yaxşı ola bilərdi. Onlar çox zəif danışıqlar apardılar", deyə Tramp "New York Times" müxbirinə bildirmişdi.

İndi iranlılar silah hazırlamağa son razılaşmanın bağlandığı vaxtdan daha yaxındırlar - qismən də Trampın özü 2018-ci ildə müqaviləni pozduğuna görə. İndi prezidentin bunun necə edilməli olduğunu göstərmək şansı var.

"Hələlik iki tərəf arasında uçurum böyük görünür. İranlılar Obama dövründə İranın nüvə materialları ehtiyatını məhdudlaşdıran sazişin yenilənmiş versiyasını istəyirlər. Amerikalılar ölkənin geniş nüvə zənginləşdirmə infrastrukturunu, raket proqramını və Tehranın HƏMAS, Hizbullah və digər etibarlı qüvvələrə uzun müddətdir verdiyi dəstəyi ləğv etmək istəyirlər", deyə nəşr yazıb.

Tramp İrana qarşı Obama administrasiyası dövründə aparılan danışıqlardan qat-qat sərt olan və Trampın məqsədlərinə nail olub-olmaması üçün meyar olacaq razılaşmaya nail olmaq üçün təzyiq altındadır. Onun administrasiyası rıçaq kimi artıq danışıqların nəticəsiz qalacağı təqdirdə hərbi zərbələr endirmək ehtimalı ilə hədələyir, baxmayaraq ki, bu zərbələrin ABŞ, İsrail və ya birləşmiş qüvvələr tərəfindən həyata keçiriləcəyi bəlli deyil:

"Danışıqlar şənbə günü başlayacaq və Amerika komandasına prezidentin dostu və Nyu-Yorkdan tərtibatçı Stiv Vitkoffun rəhbərlik edəcəyi bildirilir. Qəzza və Ukrayna ilə bağlı da danışıqlar aparan Vitkoff nüvə yanacağının zənginləşdirilməsinin mürəkkəb texnologiyası və ya nüvə bombasının yaradılmasında iştirak edən çoxlu addımlar haqqında heç bir anlayışa malik deyil".

Prinston Universitetinin Yaxın Şərq təhlükəsizliyi və nüvə siyasəti üzrə mütəxəssisi Seyid Husseyn Musavian hər iki tərəfin danışıqlar masasını öz xalqına təqdim edə biləcəkləri bir nəticə ilə, o cümlədən İranın müntəzəm yoxlamalara təqdim etdiyi bir nəticə ilə danışıqlar masasından ayrılacağı təqdirdə danışıqların uğur qazanma şansına inandığını bildirib:

"Stiv Vitkoff mənim başa düşdüyüm qədər, həqiqətən də sövdələşmə etmək istəyir. O, həqiqətən də müharibə istəmir və prezident Trampla eyni düşüncə tərzinə malikdir. Ona görə də mən bunu bir fürsət kimi görürəm. Amma reallıq budur ki, İran və ABŞ 45 illik ədavəti həll etməlidirlər və razılığa gəlmək çox çətindir".

Samir

0