"Rusiya lideri Vladimir Putin Ukraynada ABŞ-ın vasitəçiliyi ilə aparılan sülh danışıqlarına ciddi münasibət göstərmir, ona görə də Avropa ölkələri təzyiqi artıra bilər və etməlidir".
HİT.az xəbər verir ki, bu barədə "Bloomberg"in redaksiyasında deyilir.
ABŞ rəsmiləri Ukraynada sülh prosesinin sürətinə səbrlərini itirdiklərini bildiriblər. Nəşr yazır ki, problemin bir hissəsi ondan ibarətdir ki, onlar Putinə hər hansı əhəmiyyətli güzəştə getməsi üçün təzyiq göstərməkdə son dərəcə istəksiz görünürlər.
Nəşr qeyd edir ki, ABŞ bunu etməsə, Avropa ölkələri bunu etməlidir:
"İndi Ağ Ev işarə etdi ki, Putinin demək olar bütün tələblərini yerinə yetirəcəklər - Rusiyanın qeyri-qanuni ilhaqını leqallaşdırmaqdan tutmuş, Ukraynanın NATO-ya üzvlük yolunu bağlamağa qədər. ABŞ-ın əvvəlki administrasiyası tərəfindən təsdiqlənmiş hərbi yardım müvəqqəti olaraq dondurulub və hazırda Ukraynaya yeni silahlar vəd edilməyib".
Bu arada ABŞ hələ də atəşkəsə əməl olunmasına nəzarət etməyi təklif edən Avropalı müttəfiqlərinin təhlükəsizliyinə zəmanət verməkdən imtina edir. Danışıqların bu həftə Londonda davam etdirilməsi planlaşdırılsa da, bu qabaqlayıcı güzəştlərin heç biri sülhü yaxınlaşdırmayıb. ABŞ prezidentinin xüsusi elçisi Stiv Uitkoffun Putinlə son görüşünü yekunlaşdırdıqdan az sonra Rusiya raketləri Ukraynanın Sumi şəhərini vurub, nəticədə uşaqlar da daxil olmaqla azı 35 nəfər həlak olub. Nəşr yazır ki, Rusiyada "Pasxa atəşkəsi" həftəsonu çətinliklə keçib.
Eyni zamanda, Avropa son həftələrdə Ukraynaya öz dəstəyini gücləndirib. Böyük Britaniya və Ukrayna Müdafiə Əlaqə Qrupunun digər üzvləri ilə birlikdə bu il hərbi dəstək üçün 21 milyard avrodan çox vəsait ayırmağı öhdəsinə götürüb.
Yeni "kirpi strategiyası" ölkənin hava hücumundan müdafiəsini, artilleriyasını, pilotsuz təyyarələrini və raketlərini gücləndirmək məqsədi daşıyır. Təklif edilən 150 milyard avroluq müdafiə krediti planı Avropa İttifaqı, Ukrayna və Norveçdə silah istehsalının artırılmasına kömək etmək məqsədi daşıyır.
Ancaq daha çox şey edilə bilər və edilməlidir. Birincisi, bütün bu ayrılan pullar sürətlə yeni silahlara çevrilməlidir. Ukrayna Avropanın ən böyük silah istehsalçılarından birinə çevrilmək yolundadır, lakin maliyyə çatışmazlığı səbəbindən potensialının böyük hissəsi istifadə olunmur. Məqsədli maliyyələşdirmə, o cümlədən Rusiya Mərkəzi Bankının dondurulmuş aktivlərindən əldə edilən gəlirlər Ukrayna Boqdan haubitsalarının istehsalını sürətlə genişləndirməyə kömək etdi. Məqalədə deyilir: "Belə sazişlər genişləndirilməlidir".
İkincisi, Avropa Ukraynanı daha müasir silah sistemləri ilə təmin etməlidir. Almaniyanın ehtimal olunan növbəti kansleri Fridrix Merz Krımda Rusiyanın əsas təchizat marşrutlarını vura biləcək “Taurus” raketlərinin Ukraynaya göndərilməsini dəstəklədiyini bildirib. Nəşrin jurnalistləri hesab edirlər ki, hazırkı Almaniya hökuməti artıq analoji silahlar tədarük edən Böyük Britaniya və Fransadan nümunə götürərək, gecikdirməyi dayandırmalı və çatdırılmanı təsdiqləməlidir.
"Üçüncü, Avropa Putinyönlü lider Viktor Orbanın sanksiyaları gecikdirdiyi və Ukrayna hərbçilərinin təliminə qarşı çıxdığı maneçiliklər Macarıstandan çıxış yolu tapmalıdır. Aİ-nin Avropanın təhlükəsizlik maraqlarına zidd işləyən hər hansı üzvü çıxarmaq üçün ixtisaslı səs çoxluğunun genişləndirilməsi də daxil olmaqla alətləri var. "Onlardan istifadə etməyin vaxtıdır", deyə nəşr yazır.
Nəşr onu da qeyd edir ki, Avropa Rusiyanın sanksiyalardan yayınmasını dayandırmalıdır. Buraya neft qiymətlərinə məhdudiyyət qoyulması və ikili istifadə texnologiyalarının Rusiyaya axınının qarşısının alınması daxildir. Məqalədə deyilir: "Avropa liderləri Ağ Evə təzyiq etməlidirlər ki, Rusiya neftinin Çin və Hindistan alıcılarına əlavə sanksiyalar tətbiq etmək üçün öz hədələrinə əməl etsin".
"Bloomberg" vurğulayıb ki, ABŞ liderləri yadda saxlamalıdırlar ki, Putinin məqsədi sadəcə Ukraynanı fəth etmək deyil. Son tədqiqatlar göstərir ki, 2023-2024-cü illər ərzində Avropa və Amerika hədəflərinə Rusiya hibrid hücumlarının sayı - infrastruktur obyektlərinin təxribatından tutmuş dezinformasiya və sui-qəsd cəhdlərinə qədər, təxminən üç dəfə artıb.
"Tarix göstərdi ki, yenidən silahlanması üçün vaxt verilən nəzarətsiz Rusiya öz ərazi ambisiyalarını genişləndirə bilər. ABŞ bu risklə yaşaya biləcəyini düşünə bilər. Avropa bu cür illüziyalara tab gətirə bilməz", deyə müəlliflər yekunlaşdırıblar.
Samir
