Alimlər Cənubi Afrikanın anormal yüksəlişinin sirrini açdı

DÜNYA
23:15 / 28.04.2025
44

Bonn Universitetinin alman alimləri Cənubi Afrikada yer səthinin qalxmasının gözlənilməz səbəbini aşkar ediblər. 

HİT.az xəbər verir ki, tədqiqat "Journal of Geophysical Research: Solid Earth" (JGRSE) elmi jurnalında dərc olunub.

Komanda kütləvi su itkisi səbəbindən bölgənin ildə 2-6 mm yüksəldiyini aşkar etdi. Uzun müddət Cənubi Afrika yarımadasının yüksəlişi hipotetik mantiya şleyfi - Yerin dərinliklərindən isti materialın yüksələn axını ilə izah edilib. Bununla belə, 2012-ci ildən 2020-ci ilə qədər GPS məlumatlarının təhlili torpaq artımı ilə quraqlıq dövrləri arasında aydın korrelyasiya olduğunu göstərib.

Mütəxəssislər üç müstəqil üsuldan istifadə ediblər: Yerin qravitasiya sahəsində dəyişikliklər, yüksək ayırdetmə qabiliyyətinə malik hidroloji modellər və peyk naviqasiya məlumatlarından. Onların hamısı təsdiqlədi ki, torpaqda və sulu təbəqələrdə su kütləsinin azalması yer qabığının “şişməsinə” gətirib çıxarır – yük götürüldükdən sonra sıxılmış köpüyün necə düzəldilməsi kimi.

Tədqiqat müəlliflərinin fikrincə, kəşf bahalı peyk sistemləri əvəzinə ucuz GPS sensorlarından istifadə etməklə quraqlıqları izləməyə, kənd təsərrüfatı və içməli su təchizatı üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edən yeraltı su ehtiyatlarına nəzarət etməyə və iqlim dəyişikliyinin təsirlərini proqnozlaşdırmağa imkan verəcək.

Samir

0