Cənubi Karolina Universitetinin rəhbərliyi ilə ABŞ-dan olan alimlər qrupu Çernobıl Atom Elektrik Stansiyasının təcrid zonasında yaşayan it populyasiyaları üzərində genişmiqyaslı araşdırma aparıb. Radiasiyaya məruz qalma heyvanların görünüşünə təsir etməsə də, onların DNT-sində əhəmiyyətli dəyişikliklər aşkar edilib. 

HİT.az xəbər verir ki, nəticələr "Science Advances" jurnalında dərc olunub.

Alimlər fon radiasiyasının səviyyəsindən asılı olaraq üç əsas it qrupunu müəyyən ediblər: Çernobılın özündə, məhv edilmiş reaktorun ərazisində və nisbətən "təmiz" Slavutiç şəhərində. Genetik cəhətdən ən çox təcrid olunmuş populyasiya birbaşa stansiyanın yaxınlığında yaşayan populyasiya idi, lakin onun əmələ gəlməsinin dəqiq vaxtı məlum deyil.

Genetik analiz qruplar arasında əhəmiyyətli fərqləri ortaya qoyub. Çernobıl şəhərinin itləri pinscherlərə, stansiyanın sakinləri isə çobanlara daha yaxın olublar. Maraqlıdır ki, canavarlardan fərqli olaraq, hər üç populyasiya bir-biri ilə sıx əlaqə saxlayır, yadlaşma şəraitində unikal ekosistem təşkil edir.

Tədqiqatçıları xüsusilə DNT təmiri və immun reaksiya ilə əlaqəli mutasiyalar maraqlandırıb. Bu dəyişikliklər Çernobıl itlərinin xərçəngə və radiasiyanın yaratdığı digər xəstəliklərə qarşı möhtəşəm müqavimətini izah edə bilər. Alimlərin fikrincə, uyğunlaşma hüceyrə bərpa mexanizmlərinin təkmilləşdirilmiş işləməsində və davamlı radiasiyaya məruz qalma şəraitində heyvanlara təkamül üstünlükləri verən gücləndirilmiş immunitet müdafiəsində özünü göstərir.

Kəşf təkcə ekstremal şəraitdə heyvanların sağ qalmasına işıq salmır, həm də tibb, genetika və radiobiologiya sahələrində yeni tədqiqatların əsasını təşkil edə bilər.

Samir