NASA və Yaponiyanın Toho Universitetindən alimlər tərəfindən aparılan genişmiqyaslı tədqiqat, superkompüter modelləşdirməsi vasitəsilə Yer planetində həyatın nə vaxt sona çatacağını elmi əsaslarla proqnozlaşdırıb. 

HİT.az xəbər verir ki, bu araşdırma planetimizin yaşanabilirlik dövrünün təxmini sonunu ortaya qoymaqla bəşəriyyət üçün yeni düşüncə qapılarını açır.

Modelə əsasən, Yerdə həyatın qaçınılmaz sonu xarici və əsas səbəb olan Günəşin təbii təkamül prosesi ilə bağlı olacaq. Günəş növbəti milyardlarla il ərzində nüvəsindəki nüvə reaksiyalarının sürətlənməsi nəticəsində daha çox enerji yayacaq. Bu artan enerji, Yer üzərindəki şəraiti ən dözümlü mikroorqanizmlərin belə sağ qala bilməyəcəyi bir həddə gətirəcək. Alimlər hesab edir ki, bu son nöqtəyə təxminən 1 milyard il ərzində çatılacaq.

Lakin həyat üçün əlverişli şəraitin pisləşməsi bu tarixdən xeyli əvvəl başlayacaq.

Artan Günəş istiliyi və şüalanması Yerin atmosferində dramatik və dağıdıcı dəyişikliklərə səbəb olacaq. Həyati əhəmiyyət daşıyan oksigen səviyyələri azalacaq, səth temperaturu sürətlə yüksələcək və nəfəs almaq üçün hava keyfiyyəti kəskin şəkildə pisləşəcək. Modelləşdirmələr bu prosesin qəfil deyil, lakin geri dönüşü olmayan və yavaş irəliləyən bir pozulma formasında reallaşacağını göstərir.

Bu dəyişikliklərin kiçik miqyaslı ilkin əlamətləri artıq müşahidə olunmaqdadır. Alimlər, son illərdə baş verən günəş fırtınaları və koronal kütlə atımlarının sayındakı artımı, Günəşin təsirlərinin böyüyən xəbərdarlığı kimi qiymətləndirirlər. Bu hadisələr həmçinin Yer atmosferinin yuxarı qatlarında oksigen itkisinə səbəb olur.

Təəssüf ki, bu təbii dəyişikliklərə əlavə olaraq, insan mənşəli iqlim dəyişikliyi də Yer kürəsindəki təzyiqləri artırır. Qlobal temperaturun proqnozlardan daha sürətlə artması və qütb buzlaqlarının gözləniləndən tez əriməsi, Yerdəki həyat şəraitinin çox daha qısa müddətdə ciddi şəkildə çətinləşə biləcəyinə dair narahatlıqları artırır.

Tədqiqatçılar, hər nə qədər bu proses milyard illərlə ifadə olunsa da, gələcəyə hazırlığın vacib olduğunu vurğulayırlar. Bəzi mütəxəssislər, qapalı dövrlü həyat dəstək sistemləri və süni mühitlər kimi texnologiyaların inkişaf etdirilməsi ilə Yer kürəsindəki həyatın mümkün qədər uzadıla biləcəyini düşünürlər.

Digər tərəfdən, bir çox alim və mühəndis üçün isə son həll Yer planetindən kənarda axtarılır. NASA və “SpaceX” kimi qurumlar tərəfindən həyata keçirilən Marsda koloniyalaşma planları, gələcəkdə Yer yaşanmaz hala gəldikdə insanlığın yaşamağa davam etməsi üçün nəzərdən keçirilən ciddi elmi strategiyalar arasındadır.

Samir