İspaniyanın Miguel Hernandez Universitetinin və ABŞ-ın St. Cud Uşaq Araşdırma Xəstəxanasının alimləri nə üçün böyük çeşiddə Vibrio cholerae bakteriyasının yalnız bir neçə ştammının vəba epidemiyasına səbəb ola biləcəyini müəyyən ediblər.
HİT.az xəbər verir ki, tədqiqat "Proceedings of the National Academy of Sciences" (PNAS) jurnalında dərc olunub.
Vəba şiddətli ishal və sürətli susuzluğa səbəb olan təhlükəli xəstəlikdir və vaxtında müalicəyə başlamazsa ölümlə nəticələnə bilər. Xəstəlik təmiz su və kanalizasiya ilə bağlı problemlər olan ərazilərdə geniş yayılıb.
Tədqiqatçılar 1840-dan çox Vibrio cholerae genomunu təhlil edib və 11 fərqli təkamül qrupu müəyyən ediblər. Alimlər müəyyən ediblər ki, bir ştamın kütləvi epidemiyalara səbəb ola bilməsi üçün onun nəinki müəyyən bir genetik “fonu” olmalıdır, həm də əsas gen qruplarını və bəzi genlərin unikal variantlarını əldə etməlidir. Yalnız bütün bu amillər üst-üstə düşdükdə bakteriya insan bağırsağının təsirli şəkildə kolonizasiyası və xəstəlik törətmək qabiliyyəti əldə edir.
Tədqiqatın aparıcı müəllifi Mario Lopez deyib: “Təbiətdə Vibrio cholerae bakteriyası suda yaşayır, burada adətən yosunlar, mollyuskalar və ya xərçəngkimilər ilə birləşir və orada bu genlər ona üstünlük vermir. Ancaq insan orqanizmində bakteriyanı təhlükəli edən xüsusi genetik qruplardır".
İşin müəllifləri vurğulayırlar ki, zərərsiz mikroblardan patogen ştammların necə əmələ gəldiyini başa düşmək üçün onların modelini digər bakteriyalara da tətbiq etmək olar. Bu, təhlükəli növlərin ortaya çıxmasını daha dəqiq izləməyə və mümkün epidemiyalara daha yaxşı hazırlaşmağa kömək edəcək.
Samir