ABŞ-ın Böyük Kanyonunda gözəl qorunmuş Kembri fosilləri aşkar edilib. 

HİT.az xəbər verir ki, "SciTechDaily"ə görə, onlar resursca zəngin sularında təkamülün necə sürətləndiyini göstərir.

Qeyd olunur ki, Böyük Kanyonda arxeoloqlar 500 milyon il yaşı olan qədim heyvan fosilləri tapıblar: molyusklar, xərçəngkimilər, iti dişli qurdabənzər canlılar. Qazıntı sahəsində onların mümkün rasionunun qalıqları da tapılıb.

Nəşrdə bildirilib ki, bu orqanizmləri təhlil etmək üçün Kembric Universitetindən alimlər qrupu fosilli daşları həll edib qalıqları güclü mikroskoplarla öyrəniblər. Bu onlara heyvan aləminin erkən təkamülünün əsas mərhələsi haqqında parlaq təsəvvür verib.

Bu heyvanların qalıqları 507-502 milyon il əvvəlki dövrə aid olaraq Kembri partlayışı dövrünə təsadüf edir. Bu dövr sürətli təkamül dəyişiklikləri ilə seçilir.

Araşdırmada alimlər bildiriblər ki, bu Böyük Kanyonda aşkar edilən ilk yumşaqbədənli Kembri fosilləridir.

"Bu nadir fosillər bizə Kembri dövründə həyatın necə göründüyü barədə daha tam təsəvvür verir. Bütöv bir qədim ekosistemi yenidən qura bilərik", deyib tədqiqatın baş müəllifi Covanni Mussini bildirib.

Alimlərin sözlərinə görə, fosillərin öyrənilməsi Kembri dövründə heyvanların təkamül etdiyi ən mürəkkəb yollardan bəzilərini üzə çıxarıb. Məsələn, onlar bir neçə anatomik hissəni yüksək effektli qidalanma sistemlərində birləşdiriblər.

Bu fosillərin çoxu xərçəngkimilərə, o cümlədən artemiyaları özündə birləşdirən qrupa aiddir. Onları molar dişləri ilə tanımaq olar.

Alimlər həmçinin ilbizə bənzər molyuskları müəyyən ediblər. Bildiriblər ki, bu heyvanların artıq müasir bağ ilbizlərininkindən fərqlənməyən diş kəmərləri və ya zəncirləri var.

Alimlər tərəfindən müəyyən edilən ən qeyri-adi canlı, Kembri dövründə geniş yayılmış, lakin indi demək olar ki, nəsli kəsilmiş priapulidlər (kaktus qurdları kimi tanınır) növüdür. Böyük Kanyondakı nümunənin yemək hissəciklərini ağzına süpürməyə kömək edən yüzlərlə mürəkkəb budaqlanan dişləri var.

"Bu fosillər vasitəsilə görə bilərik ki, Kembri heyvanları qidanı emal etmək üçün müasir analoqları olan və daha ekzotik olan geniş spektrli qidalanma üsullarından istifadə ediblər", deyə Mussini bildirib.

Samir