Təyyarə daşıyıcıları mahiyyətcə mobil hava limanları olan ən böyük və ən müasir döyüş gəmiləridir. Təyyarə və helikoptersiz bu gəmilər sadəcə müdafiə qabiliyyətinə malik üzən adalardır.
HİT.az "Slash Gear"a istinadən xəbər verir ki, təyyarədaşıyan gəminin gücü onun təyyarəsindədir və gəminin yerləşə biləcəyi tərəflərin düzgün sayını müəyyən etmək üçün çoxlu mühəndislik hesablamaları aparılmalıdır. Nəzəri olaraq, təyyarədaşıyan gəmilər yük təyyarələrindən tutmuş helikopterlərə qədər hər şeyi göyərtələrində daşıya bilirlər. Lakin onlar daha çox döyüş təyyarələri ilə tanınırlar.
Hazırda ABŞ-da 11 aktiv təyyarədaşıyan gəmi və aviadaşıyıcı zərbə qrupları var. Daha çoxu inkişaf mərhələsindədir. Birləşmiş Ştatlar təyyarədaşıyan donanmasını modifikasiya və modernləşdirməyə illər sərf edib. Müasir modellər sələflərindən xeyli böyükdür və eyni zamanda texnoloji cəhətdən daha inkişaf edib.
Lakin bu 11 təyyarədaşıyıcının hamısı eyni sinfə aid deyil. Hazırda söhbət Nimitz sinifli on təyyarədaşıyan və bir Gerald R. Ford sinifli təyyarədaşıyan gəmidən gedir. Zamanla Nimitz sinifli təyyarədaşıyan donanma istismardan çıxarılacaq. Onların yerinə yeni gəmilər tikiləcək. Məsələn, USS Enterprise təyyarədaşıyan gəmisi hazırda tikinti mərhələsindədir və təxminən 2030-cu ildə xidmətə girəcəyi gözlənilir.
Hər sinif təyyarədaşıyıcı fərqli sayda qırıcı daşıya bilər. Gəminin konfiqurasiyasından asılı olaraq 50-dən 90-a qədər ola bilər.
USS Nimitz 1975-ci ildə istismara verilmiş öz sinfində birinci və donanmada ən köhnə təyyarədaşıyan gəmidir. Bu sinifin sonuncu gəmisi USS George H.W. Bush (CVN-77), 2009-cu ildə xidmətə başlayıb. Onun heyəti təxminən 6000 dənizçi və dəniz piyadasından ibarətdir. Hava qanadında 2400-dən çox işçi çalışır.
Ümumilikdə, USS George H.W. Bush 90 təyyarə daşıya bilər, lakin onların hamısı qırıcı deyil. Üstəlik, bu təyyarələrin hamısı həmişə bortda qurulmur.
"USS George H.W. Bush adətən F/A-18A/C və F/A-18E/F Super Hornetlər də daxil olmaqla 56 döyüş təyyarəsi daşıyır. Daşıyıcıda gündə 140 döyüş uçuşu üçün hər 20 saniyədən bir buraxılmağa imkan verən dörd buxar katapultu və üç sürükləmə kabeli var. EA-6B Prowler və E-2C Hawkeye, həmçinin SH-60F, HH-60H və SH-60B Seahawk kimi çoxsaylı pilotsuz təyyarələr və helikopterlər”, - hesabatda deyilir.
Ford sinifli daşıyıcılardan yalnız biri hazırda xidmətdədir, USS Gerald R. Ford. O, təxminən 4660 nəfəri qəbul edə bilər. O, müxtəlif təyyarələri, o cümlədən sabit qanadlı təyyarələri, helikopterləri və dronları daşıya bilər.
"Ford sinifli bir təyyarədaşıyıcı adətən 75 təyyarəni qəbul edə bilər ki, bunun da əhəmiyyətli bir hissəsi qırıcıdır. Daşıyıcı 90-dan çox təyyarəni yerləşdirməyə qadirdir, lakin bu standart əməliyyat proseduru deyil. USS Ford F-35C Lightning II də daxil olmaqla daha müasir qırıcıları daşıyır, eyni zamanda F/A-18A, Hornet/A-C və F/A-18A-ya ev sahibliyi edir. Nimitz sinifli gəmilər”, deyə nəşr əlavə edir.
Samir