Bir çox hökumət hələ də on il əvvəl qlobal istiləşməyə səbəb olan çirklənməni azaltmaq üçün Paris İqlim Sazişini imzalayarkən verdiyi vədləri yerinə yetirə bilmir.
HİT.az xəbər verir ki, bu barədə "Politico" BMT-nin hesabatına istinadən məlumat verib.
Hesabata görə, yalnız bir neçə ölkə 2015-ci ildə "iqlim dəyişikliyindən qaynaqlanan təcili təhlükə" kimi tanınan şeylə mübarizə aparmaq öhdəliklərini yeniləyib.
Qeyd olunur ki, təqdim olunan planlar qlobal istixana qazı çirklənməsini on ildən çox əvvəl verilən vədlərlə müqayisədə cüzi dərəcədə azaldacaq.
"Politico"ya görə, bu uğursuzluq ABŞ prezidenti Donald Tramp administrasiyasının ölkələrə tullantıları qlobal istiləşmə təhlükəsini artıran qazıntı yanacaqlarının istifadəsini azaltmaq üçün tədbirlər görməmək üçün təzyiq göstərməsi fonunda baş verir.
BMT-nin hesabatında bildirilir ki, Paris Sazişini imzalayan 195 ölkədən yalnız 64-ü 2015-ci il paktının tələb etdiyi kimi istixana qazı tullantılarını azaltmaq üçün yenilənmiş daxili planlar təqdim edib.
Orada qeyd olunur ki, ölkələr tərəfindən verilən daha iddialı vədlərdən biri əslində yerinə yetirilmir. Keçən il o vaxtkı prezident Co Bayden vurğulamışdı ki, Çindən sonra dünyanın ikinci ən böyük "çirkləndiricisi" olan ABŞ 2035-ci ilə qədər istixana qazı tullantılarını 2005-ci il səviyyəsindən ən azı 61% azaldacaq.
Orada qeyd olunur ki, Tramp bu məqsəddən imtina edib və bunun əvəzinə fosil yanacaq istehsalını və ixracını artırmağa söz verib, eyni zamanda müttəfiqlərinə daha çox Amerika nefti və təbii qazı almağa təzyiq göstərib.
G20 ölkələrinin əksəriyyəti istixana qazının azaldılması planlarını BMT-yə rəsmi olaraq təqdim etməyib. ABŞ-dan başqa, yalnız Avstraliya, Kanada, Braziliya, Yaponiya, Rusiya və Birləşmiş Krallıq bunu edib.
Təqdim olunan planlara əsasən, BMT tullantıların azaldılmasının qeyri-kafi olacağını proqnozlaşdırır.
Hökumətlərin planlarını gələn ay Braziliyada keçiriləcək BMT-nin COP30 iqlim danışıqlarında təqdim etmələri gözlənilir.
BMT hesablayır ki, ölkələrin hazırkı milli iqlim planları 2035-ci ildə qlobal istixana qazı tullantılarını əvvəlki 2030 planlarında planlaşdırılan səviyyələrlə müqayisədə cəmi 6% azaldacaq.
Hesabata görə, 64 ölkənin siyasəti birlikdə 2035-ci ildə 2019-cu il səviyyələri ilə müqayisədə ümumi emissiyalarını 17% azaldacaq.
Lakin ümumilikdə bu rəqəmlər göstərir ki, ölkələr temperatur artımını sənayeləşmədən əvvəlki səviyyələrdən "çox aşağı" 2°C-dən çox saxlamaq kimi Paris hədəfindən çox geridədirlər və alimlər bunun qlobal fəlakətin qarşısını almaq üçün zəruri olduğunu deyirlər.
BMT-nin İqlim Dəyişikliyi üzrə Hökumətlərarası Paneli belə bir nəticəyə gəlib ki, "çox aşağı" 2°C hədəfinə çatmaq üçün qlobal emissiyalar 2035-ci ilə qədər 2019-cu il səviyyələri ilə müqayisədə 35% azaldılmalıdır.
BMT-nin hesabatında deyilir ki, temperaturu 1,5°C-də saxlamaq kimi daha iddialı Paris Paktı məqsədinə çatmaq üçün emissiyalar 60% azaldılmalıdır.
Samir
