Alimlər İsveçdə - Avropanın ən böyük meteorit quruluşunda - Siljan kraterinin altındakı qırıq süxurlarda aktiv metan istehsal edən mikroorqanizmlər aşkar ediblər. Bu kəşf Yer kürəsində həyatın ən erkən metabolik yollarına işıq salır və oxşar proseslərin Marsda mövcud ola biləcəyi iddiasını gücləndirir. 

HİT.az xəbər verir ki, tədqiqat "mBio" jurnalında dərc edilib.

Metanogenez ən qədim metabolik proses hesab olunur və ən erkən mikroorqanizmlərə gedib çıxır. Lakin onun dərin kontinental süxurlardakı faktiki sahibləri hələ də zəif başa düşülmüşdür.

Tədqiqatçılar ilk dəfə olaraq canlı metan istehsal edən proseslərin yerüstü zərbə kraterində baş verdiyini təsdiqləyiblər. Bunu etmək üçün onlar təxminən 400 metr dərinlikdə yeraltı sularından təcrid olunmuş kulturalardan istifadə ediblər. Mikroblar yerli neft də daxil olmaqla müxtəlif karbon mənbələrindən metan istehsal ediblər.

Genom və transkriptomik məlumatlar göstərir ki, icmada Acetobacterium sp. üstünlük təşkil edir. KB-1 və Candidatus Methanogranum gryphiswaldense, tandemdə işləyirlər. Onlar yalnız metanogenezin metil-reduksiya yolundan - nadir və qədim biokimyəvi mexanizmdən istifadə edirlər.

Proses biogen metanın xarakterik xüsusiyyəti olan fərqli bir izotopik imza buraxıb.

Tədqiqatın aparıcı müəllifi, Linnaeus Universitetinin əməkdaşı Femke van Dam vurğulayıb: "Zərbə kraterləri sadəcə geoloji izlərdən daha çox şeydir. Onlar mikroblar üçün sığınacaq ola bilərlər".

Metan emissiyaları Marsda dəfələrlə qeydə alınıb və bəzi mənbələr məkan baxımından zərbə strukturları ilə üst-üstə düşür. Yeni tədqiqat bu cür zonaların Mars həyatı üçün potensial "vahələr" ola biləcəyi fərziyyəsini dəstəkləyir.

Samir