Alimlər Marsda gözlənilməz bir tikinti yolu təklif etdi

DÜNYA
23:59 / 02.12.2025
22

Bəşəriyyət uzun müddətdir ki, Yer kürəsindən kənarda həyat arzusundadır və Mars getdikcə bizim növbəti evimiz hesab olunur. Lakin Qırmızı Planetdəki şərait o qədər sərtdir ki, tikinti materiallarının Yerdən daşınması çox bahalı və gəlirsizdir. Beynəlxalq alimlər qrupu təbiətdən ilhamlanan bir həll yolu təklif edib: yerli Mars tozundan istifadə edərək və onu mikroblarla manipulyasiya edərək Marsda yaşayış üçün yararlı divarlar "yetişdirmək". 

Hit.az xəbər verir ki, bununla bağlı elmi iş "Frontiers in Microbiology" (FM) jurnalında dərc edilib.

Konsepsiya biomineralizasiyaya əsaslanır - mikroorqanizmlərin mineral birləşmələri buraxdığı və boş torpağı bərk materiala çevirdiyi təbii bir proses. Namizədlər arasında kalsium karbonat istehsal edərək torpağı bir-birinə "yapışdıra" bilən Sporosarcina pasteurii bakteriyası və Marsa bənzər sərt yerüstü mühitlərdə belə sağ qalan siyanobakteriya Chroococcidiopsis var. Birlikdə onlar yalnız Mars reqolitini gücləndirməklə kifayətlənməyib, həm də 3D çaplı evlərin əsasını təşkil edən "biosement" yarada biliblər.

Mikrob sistemi ikili rol oynaya bilər. Tikinti ilə yanaşı, Chroococcidiopsis oksigen istehsal edir ki, bu da potensial olaraq ilk məskunlaşmaları dəstəkləmək üçün faydalı ola bilər. Ammonyak kimi metabolik yan məhsullar potensial olaraq qapalı dövrəli kənd təsərrüfatı sistemlərinin bir hissəsinə və hətta Marsın uzunmüddətli "yaşıllaşmasına" doğru bir addım ola bilər.

Marsda real həyatda tikinti hələ çox uzaqdadır: bir çox texnologiya aşağı cazibə qüvvəsi, radiasiya və su qıtlığı da daxil olmaqla Mars iqlimini simulyasiya edən şəraitdə sınaqdan keçirilməlidir. Lakin Yerə bənzər reqolit üzərində aparılan ilk laboratoriya təcrübələri artıq bu ideyanın mümkün olduğunu göstərir. Hər şey yaxşı gedərsə, gələcək Mars evləri sadə bakteriyalar tərəfindən tikilə bilər.

Samir

0