"Ceyms Uebb"in ən qəribə kəşfi: Limon formasındakı planet mütəxəssisləri heyrətləndirdi

DÜNYA
18:30 / 22.12.2025
49

Astronomlar dərin kosmosun qaranlığında fizika qanunlarını və təxəyyülü sınayan bir kəşfə imza atıblar. 

HİT.az xəbər verir ki, Ceyms Uebb Kosmik Teleskopundan istifadə edən alimlər, həm forması, həm də atmosfer quruluşu ilə bənzəri görünməmiş bir planet təyin ediblər.

"PSR J2322-2650b" adlandırılan bu Yupiter ölçülü nəhəng kütlə, adət olduğumuz sferik formanın əksinə olaraq tam bir limona bənzəyir. Bu qəribə formanın səbəbkarı isə planetin öz ulduzuna olan həddindən artıq yaxınlığıdır. Yerin Günəşə olan məsafəsindən yüz qat daha yaxın bir orbitdə fırlanan planet, ulduzunun nəhəng kütlə cazibəsi qüvvəsi altında sanki bir xəmir kimi uzanaraq bu elliptik, limonabənzər formanı alıb.

Lakin bu planetin tək maraqlı tərəfi xarici görünüşü deyil. Atmosferi tədqiq edildikdə, elm dünyasında ilk dəfə rast gəlinən bir mənzərə ilə qarşılaşılıb. Planetin atmosferi tamamilə helium və molekulyar karbondan ibarətdir. NASA məmurları bu atmosferdə is buludlarının üzdüyünü və planetin dərinliklərinə enildikcə bu karbon buludlarının həddindən artıq təzyiq altında sıxlaşaraq almaz kristallarına çevrildiyini təxmin edirlər. Yəni, bu uzaq dünyada səmandan yağış yerinə almaz yağması olduqca ehtimal olunur.

Planetin ətrafında fırlandığı ulduz da ən azı onun qədər fövqəladə bir profilə malikdir. Çikaqo Universitetindən tədqiqatçı Maykl Zanq bu ulduzu "Günəşin kütləsinə malik, amma sadəcə bir şəhər ölçüsündə" ifadəsi ilə təsvir edir. Bu qədər sıx bir kütlənin bu qədər dar bir sahəyə sıxışdırılması sistemdəki kütlə cazibəsi hadisələrinin niyə bu qədər sərt yaşandığını da izah edir.

Samir

0