Amerika Birləşmiş Ştatları Hərbi Dəniz Qüvvələrinin dənizçiləri, gəminin dənizin ortasında enerji təchizatını itirməsi halında nə etməli olduqları barədə aydın bir alqoritmə malikdirlər.
HİT.az xəbər verir ki, bu, standart prosedurlardan bəhs edir ki, onlar da qismən Donanmanın Mühəndis Əməliyyat Ardıcıllığı Sistemi (EOSS) və digər protokollarda təsvir edilib. Lakin bu prosedurların detalları ictimaiyyətə açıq deyil, qeyd edir Slash Gear. Üstəlik, protokol gəmidən gəmiyə dəyişir.
Bəs donanma gəmisi enerji təchizatını itirəndə nə baş verir? Bunu real nümunələrlə başa düşmək olar.
Bəli, USS Detroit gəmisi 2020-ci ildə Latın Amerikasından Floridaya gedərkən enerji təchizatını itirdi. O zaman ekipaj problemin mənbəyini müəyyən etmək üçün vəziyyəti dərhal qiymətləndirdi, lakin açıq dənizin ortasında edilə bilən çox az şey var idi. Nəticədə, Detroit gəmisi limana qədər şleplə çəkildi.
Bənzər bir vəziyyət 2017-ci ildə USS Fitzgerald gəmisi ilə baş verib, lakin şərait daha ağır olub. ABŞ donanmasının gəmisi bir ticarət gəmisi ilə toqquşdu və bu, göyərtədə ani bir elektrik kəsintisinə səbəb olub.
"Xaos içində ekipaj zədələrin aradan qaldırılması və ilişib qalmış personalın xilas edilməsi üçün təcili təmir işlərinə başladı. Gəminin sistemləri təmir edilə bilməsə də, dənizçilər Fitzgerald-i dayanıqlı hala gətirməyi və onu Yaponiya, Yokosuka limanına qaytarmağı bacardılar", deyə materialda bildirilir.
2013-cü ildə isə USS Freedom gəmisi təhlükəli bir vəziyyətdən sağ çıxıb. O zaman dizel generatorların həddindən artıq istiləşməsi səbəbilə güc qurğusunun işi dayanıb. Xoşbəxtlikdən, gəmi tam güc itkisinə məruz qalmayıb, lakin onun manevr qabiliyyəti azaldı. Hadisə zamanı avar sistemləri avtomatik işə düşdü və dənizçilər texniki mütəxəssislərlə birgə problemi aşkar edəndə, gəminin normal işi bərpa edilib. Artıq növbəti gün ABŞ donanmasının Freedom gəmisi təmir üçün limana qayıdıb.
Gəmilərdə tam güc itkisi mümkündür, lakin ABŞ Donanması eyni vaxtda işləyə bilən bir neçə generator köməyi ilə problemi həll etmək üzərində işləyir.
"Belə paralel işləmə digər generatorların həddindən artıq yüklənmədən əvvəl işə düşməsinə imkan verir. Odur ki, bir generator sıradan çıxsa belə, bu, gəmidə tam elektrik kəsintisinə səbəb olmamalıdır. Lakin elektrik yenə də kəsilsə, avar sistemləri ən vacib yükləri, o cümlədən rabitəni dəstəkləmək üçün nəzərdə tutulub", deyə məqalənin müəllifləri izah edir.
Qeyd etmək lazımdır ki, elektrik təchizatı problemlərindən hətta aviadaşıyıcılar da əziyyət çəkə bilər. Məsələn, 2013-cü ildə əfsanəvi USS Nimitz gəmisində qısa qapanma nəticəsində yanğın baş verdi. O zaman o, Hind okeanında idi.
Turbin generatorlarında problemlər ABŞ-nin hələ də xidmətdə olan ən köhnə iki aviadaşıyıcısında da aşkar edilib. Söhbət USS George Washington və USS John C. Stennis gəmilərindən gedir. Xoşbəxtlikdən, onlar hər iki aviadaşıyıcının 2024-cü ildə xidmətə qayıdışından əvvəlki yenidən təchizatı zamanı aşkar edilib.
Samir
