Siçuan Universitetinin alimləri Yer kürəsinin daxili nüvəsinin qeyri-adi şəkildə davrandığını eksperimental olaraq təsdiqləyiblər. Tədqiqat göstərib ki, son dərəcə yüksək temperatur və təzyiqlərdə dəmir bərk kristal quruluşunu saxlayır, lakin onun içindəki daha yüngül elementlər hərəkətli qalır. 

HİT.az xəbər verir ki, tədqiqat "National Science Review" (NSR) jurnalında dərc olunub.

Əvvəllər seysmoloqlar müşahidə ediblər ki, kəsici seysmik dalğalar tamamilə bərk dəmir nüvəsinin klassik modelində gözləniləndən daha yavaş nüvədə yayılır. Yeni təcrübələr bu fenomeni izah edir: hərəkətli daha yüngül elementləri olan bərk dəmir kristal çərçivəni qoruyarkən adi dəmirdən daha az sərt davranır.

Bu hipotezi sınamaq üçün tədqiqatçılar yüksək sürətli zərbəçilərdən istifadə edərək dəmir-karbon ərintisini sıxaraq Yer kürəsinin dərinliklərində tapılan təzyiqlərə və temperaturlara yaxın təzyiqlər və temperaturlar yaradıblar. Ölçmələr göstərdi ki, material kristal olaraq qalır, lakin mexaniki sərtliyinin nəzərəçarpacaq dərəcədə zəifləməsini göstərir.

"Nəticələrimiz Yer kürəsinin daxili nüvəsinin sadəcə monolit dəmir quruluşu deyil, sərt çərçivə və hərəkət edən elementləri olan mürəkkəb bir quruluş olduğunu təsdiqləyir", deyə müəlliflər qeyd edirlər. 

Bu kəşf seysmik dalğa anomaliyalarının daha dəqiq modelləşdirilməsinə və planetin quruluşunun daha dəqiq başa düşülməsinə imkan verir.

Yeni məlumatlar Yerin maqnit sahəsinin əmələ gəlməsini və dəyişikliklərini anlamaq üçün xüsusilə vacibdir. Nüvədəki hərəkətli işıq elementləri konveksiya cərəyanlarına — maye və ya qaz vasitəsilə istilik ötürülməsi prosesinə təsir göstərə bilər. Alimlərin fikrincə, nüvənin bu xüsusiyyətləri planetin geodinamikasına, o cümlədən maqnit sahəsində uzunmüddətli dalğalanmalara təsir göstərir.

Samir