Vegetarianlığın mübət və mənfi tərəfləri - Dietoloqdan vacib məsləhətlər

23:32 / 02.10.2023
492

"Ətdən çəkinmək piylənmə, diabet və bəzi xərçəng növləri riskinizi azalda bilər".

HİT.az xəbər verir ki, bunu gazeta.ru-ya dietoloq İrina Pisareva deyib.

O qeyd edib ki, vegetarianlar depressiya və enerji itkisi ilə üzləşə, həmçinin saç və dəri keyfiyyətləri pisləşə bilər:

“Araşdırmalar göstəriri ki, vegetarianlıq piylənmə, insulin müqaviməti, 2-ci tip diabet, ürək-damar xəstəlikləri, ateroskleroz və bəzi xərçəng növləri riskini azaltmağa kömək edir. Yəni müəyyən üstünlüklər var, amma burada çatışmazlıqları nəzərə almağa və başa düşməyə, pəhrizinizi düzgün planlaşdırmağa və ya peşəkarlara müraciət etməyə dəyər. Əgər ətdən imtina etsəniz, pəhrizdə Omeqa-3 çatışmazlığı səbəbindən saçın, dırnaqların və dərinin keyfiyyəti pisləşə bilər. Və müxtəlif dərəcəli qan azlığı, güc itkisi, pis əhval-ruhiyyə, stress, depressiya - bütün bunlar bədənimizdəki dəmirin səviyyəsinə təsir edir".

Pisareva əlavə edib ki, vegetarian pəhrizdə Omeqa-3, dəmir, sink, D və B12 vitaminləri olmaya bilər, ona görə də ətdən imtina etsəniz, müvafiq qida əlavələrindən istifadə etməlisiniz:

“Vegeterian üçün rasional və düzgün menyu yaratmaq çox çətindir, pəhrizdə tərəvəzlərdən kifayət qədər protein, vitamin və mikroelementlər olduğundan əmin olmalısınız, mümkün qədər müxtəlif olmalıdır. Vegeterianların orqanizmində tez-tez Omeqa-3, dəmir, sink, yod, kalsium, B12 vitamini, selenium və D vitamini azlığı yaranır. Adətən vegetarian pəhriz Omeqa-6 yağ turşuları ilə daha zəngindir, lakin Omeqa-3 çox azdır. B12 vitamini bədənimiz üçün çox lazımdır və heç bir bitki mənşəli məhsul onu heyvan mənşəli məhsullar qədər ehtiva edir. Bir çox insanlar soya məhsullarının B12 mənbəyi hesab oluna biləcəyini deyirlər, amma əslində onların tərkibində çox azdır. Vegetarianlar yumurta və süd məhsulları istehlak etməklə kifayət qədər B12 vitamini əldə edə bilərlər, lakin süd məhsulları istehlak etməyənlər pəhrizlərində B12 əlavəsinə ehtiyac duyurlar”.

Dietoloqun sözlərinə görə, bitki mənşəli qidalardan alınan dəmir orqanizm tərəfindən heyvan mənşəli qidalardan daha pis sorulur, ona görə də ətdən imtina etsəniz, dəmir çatışmazlığı anemiyası riski var:

“Dəmir bitki mənşəli qidalarda olur, lakin o, heme olmayan dəmirdir və bağırsaqlarda zəif sorulur. Kalsium və digər polifenollar kimi udulmanı pozan müxtəlif amillər var. Vitamin C dəmirin udulmasını artırır, lakin hər halda heyvan mənşəli qidalardan olan heme dəmiri daha yaxşı mənimsənilir. Tədqiqatlar göstərir ki, sinkin də tez-tez çatışmazlığı var. Selenium və yod, prinsipcə, bölgəmizdə bir çox insanlarda azalır, yəni veganlar və vegetarianlar bundan əziyyət çəkir və risk altındadırlar. Ona görə də buna diqqət etməli və qida rasionunuza qida əlavələri əlavə etməli, ya da mütəmadi olaraq dəniz yosunu və ya yodlaşdırılmış duz istehlak etməlisiniz. Bitki əsaslı pəhrizdə kalsiumun udulması oksalik və fitik turşusu, həmçinin B12 çatışmazlığı və zülal çatışmazlığı səbəbindən maneə törədir. Ona görə də süd məhsullarından istifadə etməyən insanlar çox diqqətli olmalıdırlar”.

Samir

0