Avstraliyadakı Con Monaş Psixoloji Elmlər Məktəbi və Turner Beyin və Psixi Sağlamlıq İnstitutunun alimləri müəyyən ediblər ki, 60 yaşdan yuxarı insanlarda dərin yuxu müddətinin azaldılması demensiyanın inkişaf riskinin 27% artmasına səbəb olur.
HİT.az xəbər verir ki, bununla bağlı tədqiqatın nəticələri JAMA-da dərc edilib.
Araşdırmada 60 yaşdan yuxarı 346 kişi və qadın iştirak edib. Tədqiqatın ilk iki mərhələsi müvafiq olaraq 1995-1998 və 2001-2003-cü illərdə başlayıb. Alimlər iştirakçıların sağlamlıq vəziyyəti haqqında məlumat toplayıb və onların yuxu keyfiyyətini qiymətləndiriblər. 2018-ci ildə tədqiqatçılar bu məlumatları yeniləyib.
Məlum olub ki, yuxunun yavaş fazasının müddəti yaşla azalır. Yavaş və ya ortodoks yuxu ümumi istirahət vaxtının təxminən 80%-ni tutur. Bu mərhələ tənəffüs sürətinin, ürək döyüntüsünün və göz almalarının yavaş hərəkətlərinin azalması ilə xarakterizə olunur. Məhz bu zaman mərkəzi sinir sistemi tam istirahət vəziyyətindədir və hüceyrənin bərpası prosesləri baş verir.
Alimlər hesab edirlər ki, bu mərhələnin müddətinin 1% azalması demensiya riskini 27% artırır. Çox güman ki, yavaş yuxu zamanı beyində metabolik tullantıların xaric edilməsi və istifadəsi artır. Bu tullantılar arasında beyin qabığında toplana bilən və lövhələr əmələ gətirə bilən amiloid zülalları var. Bu zülal yığınları demansın ən çox yayılmış forması olan Altsheymer xəstəliyinin inkişafı ilə əlaqələndirilir.
Samir