Kembric Universitetinin britaniyalı alimləri müəyyən ediblər ki, uzaq keçmişdə vəba və digər xəstəliklərin dağıdıcı epidemiyaları Yer atmosferinin tərkibində öz əksini tapıb. Bunu Antarktidanın buzunun öyrənilməsinin nəticələri göstərir. 

HİT.az xəbər verir ki, tədqiqat "Nature Communications" (NatComms) elmi jurnalında dərc olunub.

Mütəxəssislər son 2000 il ərzində yerin havasının tərkibi haqqında məlumat əldə edərək, buz nüvələrində olan qaz baloncuklarının tərkibini təhlil ediblər. Yer atmosferindəki karbon qazının (CO2) tərkibinə dair məlumatlar bəzi tarixi hadisələrlə əlaqələndirilir. Məsələn, 16-17-ci əsrlərin əvvəllərində CO2 konsentrasiyasında sürətli bir azalma baş verib və 1610-cu ildə minimuma çatıb.

Bu dövr Şimali və Cənubi Amerikanın bir çox yerli əhalisinin Avropadan gətirilən xəstəliklərin qurbanına çevrildiyi Köhnə və Yeni Dünyalar arasında ekspedisiyalara təsadüf edir. Kəşf edənlər evə qayıtdıqda, tanış olmayan patogenlərlə qarşılaşdıqları üçün avropalılar da eyni aqibəti yaşayıblar.

Alimlərin fikrincə, tüğyan edən pandemiya əhalini o qədər azaldıb ki, sağ qalan insanlar xəstəlikdən əziyyət çəkən əraziləri tərk etməyə məcbur olublar. İnsanların tərk etdiyi ərazilər tədricən atmosferdən çoxlu miqdarda CO2 udmuş ​​meşələrlə örtülüb.

"Bizim təhlilimiz eramızın 1516-cı ildən 1670-ci ilə qədər olan onillikdə CO2-nin tədricən 0,5 ppm azaldığını təsdiqləyir. Bundan əlavə, on il ərzində təxminən 2,6 milyard ton CO2 meşələr tərəfindən udulub. Bu, Köhnə Dünya ilə Yeni Dünyanın təmasından sonra Amerikada torpaqdan istifadənin geniş miqyaslı yenidən təşkilinin modelləşdirilmiş ssenarilərini dəstəkləyir", deyə tədqiqatın aparıcı müəllifi, paleoklimatoloq Ami Kinq bildirib.

Samir