Qamma-şüa partlamalarının (GRBs) sirli davranışı - bir neçə saniyə ərzində Günəşin bir ömür boyu etdiyi qədər enerji istehsal edən qamma şüalarının intensiv kosmik parıltısı üzə çıxıb. 

HİT.az xəbər verir ki, araşdırmanın nəticələri "The Astrophysical Journal"da dərc olunub.

Huntsvilledəki Alabama Universitetinin alimləri GRB-nin altında yatan mexanizmləri müəyyən ediblər. Astronomiya ictimaiyyəti bu sirr üzərində işləmək üçün 50 ildən çox vaxt sərf etmişdir. Beləliklə, deyə bilərik ki, kosmik aləmin böyük məsələsi nəhayət həll olunub.

Qeyd olunur ki, alimlərin nəzəri modelləri qamma-şüa partlayışlarının xüsusiyyətlərini və onların işıq əyrisində davranışını - işıq intensivliyinin zamana nisbətdə qrafikini ardıcıl izah edə bilmir. Bunun səbəbi, heç bir iki qamma-şüasının partlaması işıq əyrilərinin eyni olmamasıdır və müddət millisaniyələrdən on dəqiqəyə qədər dəyişə bilər.

Beləliklə, qamma-şüalarının partlaması üçün əsas ölçü vahidləri parlaqlıq dəyişikliyinin baş verdiyi impulslardır. Bu məqamda alimlər palindromik sözlər şəklində qəribə simmetriyanı da kəşf ediblər.

Alabama Universitetinin son araşdırması nəticəsində alimlər bildiriblər ki, impulsların simmetriyası əks istiqamətlərə atılan relativistik reaktivlərin yanal hərəkəti ilə izah olunur. Bu, ölməkdə olan ulduzun nüvəsi çökərək qara dəlik əmələ gətirdikdə baş verir.

Belə ki, reaktiv təyyarə görmə xəttini keçdikdə, reaktivin bir tərəfindən, sonra mərkəzdən və nəhayət, reaktivin digər tərəfindən işığı müşahidə etmək olar.

Jetin özü bərk deyil, mayenin xüsusiyyətlərinə malikdir, buna görə də onlar əyri bir forma malikdirlər, sanki bir hortumdan su axını axır.

Samir