Ostrava Universitetinin çex alimləri kişilər və qadınlar arasında paxıllığın yeni formasını aşkar ediblər.
HİT.az xəbər verir ki, tədqiqat "Frontiers in Psychology" (FIP) elmi jurnalında dərc olunub.
Komandanın nəticələri 15 və daha yuxarı yaşda olan 1769 iştirakçı arasında aparılan sorğuya əsaslanır. Bütün respondentlərə "Əks cinsə həsəd aparan nəyə paxıllıq edirsiniz?" sualı verilib. Bu yanaşma peşəkarlara tək sözdən ətraflı hesabatlara qədər fərdiləşdirilmiş cavablar əldə etmək imkanı verib.
Tədqiqatçılar məlumatları mövzulara və nümunələrə görə qruplaşdıran tematik analizdən istifadə edərək cavabları təhlil ediblər. Metod gender paxıllığının üç əsas kateqoriyasını müəyyənləşdirib: sosial üstünlüklər, fiziki hazırlıq və psixoloji xüsusiyyətlər.
Tədqiqatçılar müəyyən ediblər ki, qadınlar qəbul edilən sosial imtiyazlara görə kişilərə daha çox paxıllıq edirlər: daha yüksək maaşlar, karyera imkanları və xarici görünüşlə bağlı sosial təzyiqlərdən azad olmaq.
Bir çox qadın kişilərin "dincəlmək" və ev işləri yükü olmadan daha sadə, daha az stressli həyat sürmək qabiliyyətini vurğulayıb.
Kişilər qadınlara qibtə edirlər, çünki gözəllikdən və cazibədarlıqdan istifadə edərək başqalarına təsir etmək bacarığı, eləcə də sosial mühakimə olmadan emosiyalarını açıq şəkildə ifadə etmək azadlığıdır.
Fiziki xüsusiyyətlər hər iki cins üçün əhəmiyyətli paxıllıq mənbəyi olub. Qadınlar kişilərin fiziki gücünə və onların menstruasiya, hamiləlik və menopoz kimi bioloji proseslərdən azad olmasına həsəd aparırlar.
Kişilər tez-tez qadınların uşaq dünyaya gətirmə qabiliyyətinin üstünlüyünü qeyd ediriblər.
Alimlər paxıllığın açıq növünü “ablativ” adlandırıblar, yəni paxıl insanın özünün əldə etmək istəmədiyi digər cins üçün mövcud olan imkanlarla əlaqəli proses.
“Qadınlar daha çox qayğısız həyatlarına, maliyyə vəziyyətlərinə və iş dünyasındakı statuslarına görə kişilərə paxıllıq edirlər. Kişilər isə qadınların fiziki gözəlliyinə, onları aldatmaq və manipulyasiya etmək qabiliyyətinə qısqanclıqla yanaşırlar. Beləliklə, paxıllıq cəmiyyətdəki gender balanssızlığını və istəklərimizdə bərabər olmamağımızı əks etdirir”, deyə tədqiqatçılar qeyd ediblər.
Alimlər həmçinin aşkar ediblər ki, qadınların 42%-i, kişilərin 56%-i əks cinsin paxıllığından azaddır.
Samir