Kaliforniya Texnologiya İnstitutunun tədqiqatçıları lazer işığından istifadə edərək kosmik gəmiləri hərəkətə gətirən yüngül yelkənlər üçün əsas yarada biləcək ultra nazik membranları öyrənmək üçün eksperimental platforma hazırlayıblar. Bu təcrübələr nəzəri modellərdən bir gün bizə ən yaxın ulduz sistemi olan "Alpha Centauri"yə çatmağa kömək edəcək texnologiyanın praktiki yaradılmasına qədər ilk addımdır.
HİT.az xəbər verir ki, araşdırma "Nature Photonics" jurnalında dərc olunub.
Miniatür zondları ultra yüksək sürətlə sürətləndirmək üçün lazer işığından istifadə ideyası ilk dəfə 2016-cı ildə Stiven Hokinq və Yuri Milner tərəfindən həyata keçirilən “Breakthrough Starshot” layihəsi sayəsində dünya səviyyəsində tanınıb.
Kaliforniya Texnologiya İnstitutunun tətbiqi fizika və materialşünaslıq professoru Harri Atuoter deyib: "Yüngül yelkən istənilən kosmik gəmidən daha sürətli hərəkət edə bilər və potensial olaraq ulduzlararası səyahətə yol aça bilər".
Gələcək yüngül yelkənlərin materialının davranışını öyrənmək üçün alimlər eksperimental platforma yaradıblar. Onlar cəmi 50 nanometr qalınlığında silikon nitrid nanomembranı yaratmaq üçün elektron şüa litoqrafiyasından istifadə ediblər. Bu membran bulaqlara bərkidilmiş 40x40 mikron ölçülü “mikroskopik batut”dur. Membran üzərində titrəməyə səbəb olan lazer şüası tətbiq olunub və tədqiqatçılar materialın hərəkətinə səbəb olan şüalanmanın gücünü ölçüblər.
Təcrübənin çətinliyindən biri o idi ki, işıq təzyiqindən əlavə lazer membranın qızmasına səbəb olur ki, bu da nəticələrə təsir edə bilər. Lakin alimlər təkcə bu effekti kompensasiya etməklə kifayətlənməyib, həm də ondan radiasiyanın gücünü daha dəqiq ölçmək üçün istifadə ediblər.
Gələcəkdə komanda işıq yelkəninin fırlanmasına nəzarət etmək üçün nanotexnologiya və metamateriallardan istifadə etməyi planlaşdırır.
“Məqsədimiz yelkənin lazer şüasından yayınmasını minimuma endirərək, onu istənilən vəziyyətə qaytara bilən texnologiya yaratmaqdır”, tədqiqatın müəlliflərindən biri Ramon Qao bildirib.
Alimlər hesab edirlər ki, onların işi lazer radiasiyasından ulduzlararası səyahət üçün istifadə edə biləcək tam hüquqlu yüngül yelkən yaratmaq yolunda mühüm addımdır.
Samir
