Miçiqan Universitetinin amerikalı alimləri Homo sapiensin qədim texnologiyaları ilə Yerin maqnit sahəsində qlobal dəyişikliklər arasında təəccüblü əlaqə aşkar ediblər. Yeni araşdırmalar göstərir ki, əcdadlarımız 41.000 il əvvəl gözlənilməz ixtiralar sayəsində maqnit çöküşündən sağ qalmış ola bilər. 

HİT.az xəbər verir ki, tədqiqat "Science Advances" (SciAdv) elmi jurnalında dərc olunub.

Laşamp-Karqapolovo adlanan paleomaqnit ekskursiyası zamanı Yerin maqnit sahəsi indiki səviyyəsinin 10%-nə qədər zəiflədi və qütblər ekvatora doğru sürüşüb. Bu, qeyri-adi hadisələrə səbəb oldu: Avropa və Şimali Afrikada auroralar müşahidə edilib və ultrabənövşəyi şüalanma təhlükəli səviyyələrə çatıb.

Yeni tədqiqatda komanda geomaqnit sahəsi, kosmik plazma və auroral dinamika haqqında məlumatları birləşdirərək qədim maqnitosferin unikal 3D modelini yaradıb.

"Biz kosmik radiasiyanın səthə haradan və necə nüfuz etdiyini dəqiq müəyyən edə bildik", deyə alimlər izah ediblər.

Mütəxəssislər təəccüblü bir təsadüf aşkar ediblər: məhz bu dövrdə Homo sapiens təbii günəş kremi kimi oxradan aktiv şəkildə istifadə etməyə, dar paltar tikməyə və daha çox mağaralarda məskunlaşmağa başlayıb.

Arxeoloji məlumatlara görə, neandertallar bu texnologiyalara yiyələnməyiblər. Onların təxminən 40.000 il əvvəl yoxa çıxması dəyişən şərtlərə uyğunlaşa bilməmələri ilə bağlı ola bilər.

Tədqiqat təkcə keçmişi anlamaq üçün vacib deyil. Əsər, həmçinin güclü maqnit sahəsinin həyatın mövcud olması üçün vacib olması ideyasına qarşı çıxır - bu, yaşayış üçün əlverişli ekzoplanetlərin axtarışında mühüm aspektdir.

Samir