Niderlanddan olan fiziklər kosmik obyektlərin gözlənilən çürümə vaxtlarını yenidən hesablayıblar – onlar əvvəllər düşünüldüyündən daha tez yox olacaqlar. 

HİT.az xəbər verir ki, tədqiqatın nəticələri “Journal of Cosmology and Astroparticle Physics” jurnalında dərc olunub.

Yeni işə görə, ulduz qalıqlarının son yoxa çıxması təqribən 10^78 (10-dan 78-ci gücə qədər) il ərzində baş verəcək - saysız-hesabsız miqyasda əvvəllər düşünüldüyündən daha tez (təxminən 10^1100 il idi). Alimlər bu qənaətə astrofizika, kvant sahə nəzəriyyəsi və riyaziyyatın vasitələrindən istifadə edərək gəliblər.

Təftiş 1975-ci ildə britaniyalı nəzəri fizik Stiven Hokinqin təklif etdiyi Hokinq radiasiyasının yenilənmiş şərhinə əsaslanır. Onun nəzəriyyəsinə görə, qara dəliklər kvant dalğalanmaları səbəbindən buxarlanaraq kütlə itirə bilər. Bu, məkan və zamanın ən kiçik miqyasında baş verən enerjidə qısamüddətli dəyişikliklərə verilən addır.

Yeni araşdırma göstərir ki, oxşar "buxarlanma" mexanizmləri təkcə qara dəliklərə deyil, həm də neytron ulduzlarına, ağ cırtdanlara və digər sıx astronomik obyektlərə aiddir.

Tədqiqatçılar on növ kosmik cismin çürümə sürətini hesablayıb, onları yalnız Hawking radiasiyasına məruz qalan təcrid olunmuş sistemlər kimi qəbul ediblər. Bir obyektin ömrünü təyin edən əsas amil onun sıxlığı olduğu ortaya çıxdı. Məlum oldu ki, qara dəliklər və neytron ulduzları təxminən 10^67 il mövcud olacaq, ən uzunömürlülər isə yalnız 10^78 ilə yox olacaq ağ cırtdanlar olacaq.

Samir