Təxminən 14.000 il əvvəl yaşadığı düşünülən və qalıqları bu günə qədər qorunub saxlanmış iki heyvan balasının arxasındakı sirr nəhayət aydınlaşıb.
HİT.az xəbər verir ki, 2011 və 2015-ci illərdə Şimali Sibirin donmuş torpaqlarından təxminən 14.000 il əvvəl yaşamış iki balaca itin qalıqları tapılıb. Elə həmin buzlu torpaq qatlarında alimlər insanlar tərəfindən işlənmiş yunlu mamont sümükləri də aşkar ediblər.
Bu tapıntılar bəzi şübhələrin yaranmasına səbəb olub. Bəziləri "Tumat balaları"nın evcilləşdirilmiş canavarlar olduğunu, bəziləri isə tarixdən əvvəlki dövrün qəssablarının yanında qalıqları gözləyən ilk nəsil itlər ola biləcəyini iddia ediblər.
Lakin beynəlxalq tədqiqatçılardan ibarət bir qrupun apardığı yeni araşdırma nəticəsində bu balaların mamontların kəsilməsi ilə heç bir əlaqəsi olmadığı müəyyən edilib. Yəni onların insan fəaliyyəti ilə birbaşa bağlılığı mövcud deyil.
York Universitetinin rəhbərlik etdiyi komandanın açıqlamasına görə, bu nəticəyə gəlinməsi üçün balaların bağırsaq tərkibindən götürülmüş genetik məlumatlar, eləcə də onların dişlərində, sümüklərində və toxumalarında mövcud olan “kimyəvi barmaq izləri” təhlil edilib. Məqsəd, onların qidalanma tərzinin insan fəaliyyəti ilə əlaqəli olub-olmadığını müəyyənləşdirmək idi.
Araşdırmaçılar bildiriblər ki, Tumat canavar balaları ilə bağlı təhlillər onların “quru və nisbətən mülayim iqlimə malik, qarışıq bitki örtüyü olan ərazidə yaşadıqlarını və son günlərində yunlu gərgədan da daxil olmaqla müxtəlif bir qida rasionu ilə bəsləndiklərini” göstərib.
Bu nəticələr Buz dövrünə aid canavarların müasir canavarlardan daha iri olduğunu düşündürür. Böyük ehtimalla, bir sürü yetkin canavar gənc bir yunlu gərgədanı ovlayaraq balalara yedirib, çünki balaların bu nəhəng heyvanı öldürməsi və yeməsi mümkün deyil. Alimlər hesab edirlər ki, balalar yeməkdən az sonra ölüblər. Həmçinin onların südəmər olduğunu göstərən fiziki sübutlar da mövcuddur və görünür ki, hələ də analarından süd əmirdilər.
Nəticə olaraq, alimlər bu heyvanların müasir itlərin əcdadları olan evcilləşdirilmiş ilk itlərlə heç bir əlaqəsinin olmadığını müəyyən ediblər. Tapıntılar, bu balaların müasir itlərlə tamamilə əlaqəsiz, bu günə qədər nəsli kəsilmiş bir canavar populyasiyasının üzvləri olduğunu göstərən əvvəlki genetik araşdırmaları da dəstəkləyir.
Samir