Marsın ionosferi ilk dəfə günorta saatlarında tədqiq edildi

MARAQLI
23:15 / 24.06.2025
40

Alimlər günəş radiasiyasının təsiri altında yüklü hissəciklərin əmələ gəldiyi atmosferin yuxarı təbəqəsi olan Marsın ionosferi haqqında biliklərini genişləndiriblər. Tədqiqatçılar ilk dəfə Mars gününün ortalarına yaxın ionosferin vəziyyəti haqqında məlumat əldə etməyə imkan verən unikal tədqiqat metodundan istifadə ediblər. 

HİT.az xəbər verir ki, tədqiqat "Journal of Geophysical Research: Planets" (JGRP) jurnalında dərc olunub.

Peykin Yerə radiosiqnal ötürdüyü Marsın ənənəvi radiosoundları, planetlərin və Günəşin nisbi mövqelərinə görə gündüz maksimumunun vaxtını əhatə edə bilmir. Ceykob Parrotun rəhbərlik etdiyi tədqiqatçılar qarşılıqlı radio zondlama metodundan istifadə ediblər - siqnal Avropa Kosmik Agentliyinin Mars Ekspress və Mars orbitində fırlanan ExoMars Trace Gas Orbiter adlı iki peyki arasında ötürülüb.

35-i gündüz aparılan 71 belə ölçmənin təhlili ionosferin dinamikası haqqında yeni fikirlər əldə etməyə imkan verdi. Alimlər müəyyən ediblər ki, üst təbəqədəki maksimum elektron sıxlığı gün ərzində əvvəllər düşünüldüyündən daha yumşaq dəyişir. Bundan əlavə, aşkar edilmişdir ki, aşağı təbəqə onun yoxa çıxması ilə bağlı əvvəlki fərziyyələri təkzib edərək, hətta günorta saatlarında da davam edir.

Temperatur nümunələrinin kəşfi xüsusilə təəccüblü idi: ionosferin maksimal temperaturu gözlənildiyi kimi günorta saatlarında deyil, Marsın qürubuna daha yaxındır. Kompüter modelləri göstərdi ki, bu davranış günəşdən birbaşa istiləşmə ilə deyil, hava kütlələrinin və küləklərin hərəkəti ilə bağlıdır.

Samir
 

0