Alimlər insanların sadəcə bir göz hərəkəti ilə güclü şəkildə ünsiyyət qura bilmələrini təmin edən gizli bir siqnal kəşf ediblər.

HİT.az xəbər verir ki, bu siqnal, heç bir söz istifadə etmədən, sadəcə göz hərəkəti ilə ünsiyyət qurmağa imkan verir. Tədqiqat Avstraliyadakı Flinders Universitetində aparılıb və 137 nəfərlə həyata keçirilən təcrübə ilə təsdiqlənib.

Təcrübədə iştirakçılar bir tapşırıq zamanı virtual bir tərəfdaşla birlikdə işlədiblər. Bu zaman müəyyən bir baxış ardıcıllığının qarşı tərəfdə kömək tələbi kimi qəbul edildiyi müşahidə edilib. Bu göz siqnalı belə işləyir: Şəxs əvvəlcə bir obyektə baxır, sonra qısa müddətliyinə birbaşa qarşısındakı insanın gözlərinə baxır, daha sonra yenidən eyni obyektə baxır. Bu üç mərhələli baxış ardıcıllığı qarşıdakı insana kömək lazım olduğu mesajını çatdırır.

Oxşar göz siqnalları əslində pişiklərdə və ya itlərdə də görülə bilər. Yemək istəyən bir pişik əvvəlcə yem qabına, sonra sahibinə, sonra yenidən yem qabına baxaraq istədiyini bildirməyə çalışa bilər. Və ya evdən/otaqdan çıxmaq istəyən pişik qapı üçün eyni baxışdan istifadə edə bilər. Beləliklə, bu göz siqnalı canlıların şüuraltında universal bir məna daşıya bilər.

Tədqiqatçılar vurğulayır ki, bu baxış tərzi sadəcə adi göz təması deyil, müəyyən bir ardıcıllıqla edildikdə məna kəsb edir. Yəni vacib olan tək nəyə baxdığınız deyil, necə və nə ardıcıllıqla baxdığınızdır.

Bu kəşf, insanlarla işləyən robotların və ya süni intellekt sistemlərinin daha yaxşı dizayn edilməsinə kömək edə bilər. Eyni zamanda, eşitmə qüsuru olanlar, autizm spektrumunda olan şəxslər və ya səsli ünsiyyətin çətin olduğu mühitlərdə (məsələn, döyüş meydanı, idman yarışları və ya sıx konsertlər kimi) ünsiyyəti asanlaşdırmaq üçün də istifadə edilə bilər.

Yaxın gələcəkdə, robotlara və ya süni intellektli cihazlara sadəcə baxaraq, göz hərəkləri ilə əmr vermək lazım gələrsə, mühəndislər çox güman ki, bu tədqiqatlardakı nəticələrdən istifadə edərək süni intellekti təlim edəcəklər. Beləcə, süni intellekt təbii insan davranışlarını başa düşərək hərəkətə keçə biləcək.

Samir