Marsdan daha bir maraqlı qaya: Qırmızı planetdə suyun dəlili?

MARAQLI
19:58 / 08.08.2025
47

Mars səthində vəzifəsini davam etdirən NASA-nın Kuryoziti roveri yaxınlarda bir başqa diqqətçəkən görüntü paylaşıb. Bu dəfə kamerasına mərcanı xatırladan qeyri-adi formasıyla maraq doğuran bir qaya düşüb.

HİT.az xəbər verir ki, bu görüntüdəki forma ilk baxışdan okean diblərini xatırladan olsa da, həmin qayanın həqiqətən də mərcan olması, əlbəttə, mümkün deyil. Əgər belə olsaydı, bu xəbər daha sensasionel olardı. Lakin formasının oxşarlığı hətta alimlərin marağını cəlb etməyə kifayət edir.

NASA bu cür quruluşların Marsda bir zamanlar maye suyun olduğuna dair dəlillər daşıdığını bildirir. Açıqlamaya görə, milyardlarla il əvvəl Mars səthində axan su qaya çatlarının içinə sızarak içindəki həll olmuş mineralları yığıb. Vaxt keçdikcə bu su buxarlandı, minerallar bərkdi və geriyə bu günkü kimi maraqlı quruluşlar qaldı. Səthdə əsən küləklər də bu quruluşları formalaşdıraraq onların bu günkü görünüşünü almasına səbəb olub.

Bu cür geoloji proseslər Yerdə də tez-tez müşahidə olunur. Marsın bu gün soyuq və quru səhra kimi görünməsinə baxmayaraq, keçmişdə daha fərqli iqlimə sahib olduğu düşünülür. Səthindəki qurumuş çay yataqları, göl qalıqları və müxtəlif formalı qayalar bu qədim su mövcudluğunun güclü dəlilləridir.

Elm dünyası bu suala dəqiq cavab bilmir, lakin bəzi nəzəriyyələr var. Bunlardan biri Marsın Yerlə müqayisədə daha zəif cazibə qüvvəsi və incə atmosferi səbəbilə suyun zamanla buxarlanaraq kosmosa qaçdığı istiqamətindədir. Digər ehtimal isə suyun yeraltına sızarak planetin qabığında ilişib qalmasıdır. NASA-nın Insight roveri ilə əldə edilən məlumatlar da Marsın səthaltında maye suya ev sahibliyi edə biləcəyini dəstəkləyir.

Çox güman ki, həqiqət bu iki nəzəriyyənin birləşməsidir. Lakin dəqiq nəticəyə çatmaq üçün daha çox kəşfiyyat lazımdır. Kuryoziti və Perseverance kimi robot kaşiflərin etdiyi müşahidələr Marsın sirli keçmişini həll etmək yolunda axtarışımızda kömək edir.

Samir

0