SETI İnstitutundan Kenis Bişopun rəhbərlik etdiyi astrobioloqlar qrupu 5 avqustda "Nature Communications" jurnalında dərc olunan məqalədə Marsın ekvatoru boyunca uzanan nəhəng uçurum kompleksi Valles Marinerisdə əvvəllər naməlum olan ferrik hidroksisulfat mineralının aşkarlandığını açıqlayıb.
HİT.az xəbər verir ki, bu mineralın tapılması Marsın səthini formalaşdıran təbii proseslər və planetdə bir zamanlar həyat olub-olmaması barədə mühüm məlumatlar təqdim edə bilər.
Kükürd həm Yerdə, həm də Marsda geniş yayılmış elementdir və çox vaxt digər elementlərlə birləşərək sulfat mineralları əmələ gətirir. Dünyada bu minerallar asanlıqla suda həll olur, lakin Marsın quru atmosferi onların uzun müddət səthdə qalmasına imkan verib. Bu isə alimlərə Marsın qədim tarixi haqqında unikal ipucları verir.
Tədqiqatçılar Valles Marinerisdə sulfatla zəngin ərazilərə diqqət yönəldiblər. Yörünge məlumatlarında qeydə alınan sirli spektral zolaqlar və qatlı sulfat strukturları diqqət çəkib. Bir ərazidə alt qatda monohidratlı və ferrik hidroksisulfatlar, üst qatda isə polihidratlı sulfatların olduğu müəyyənləşdirilib.
Alimlər bu mineralları laboratoriya şəraitində təkrar istehsal etməyə çalışıblar. Nəticələr ferrik hidroksisulfatın yalnız oksigenin mövcudluğunda əmələ gəldiyini və proses zamanı suyun ayrıldığını göstərib. Bundan əlavə, bu reaksiyanın yüksək temperaturda baş verdiyi müəyyən olunub ki, bu da mineralın vulkanik fəaliyyətlə əlaqəli ola biləcəyini göstərir.
Laboratoriyada yaranan birləşmənin özünəməxsus kristal quruluşu və istiliyə davamlılığı onun tamamilə yeni mineral ola biləcəyini ortaya qoyur. Lakin rəsmi olaraq "yeni mineral" statusu alması üçün həmin birləşmənin Yerdə də aşkarlanması vacibdir.
Samir