Alimlər: Yer günəş işığını getdikcə daha az əks etdirir

MARAQLI
18:40 / 01.10.2025
38

NASA-nın Langley Araşdırma Mərkəzindən Norman Loebin rəhbərlik etdiyi beynəlxalq tədqiqatçılar qrupu 2001-2024-cü illər arasında Yerin daha az günəş işığını əks etdirməyə başladığını bildirib. 

HİT.az xəbər verir ki, tədqiqat "Proceedings of the National Academy of Sciences" (PNAS) jurnalında dərc olunub.

Peyk məlumatlarının təhlili nəticəsində məlum olub ki, bu proses Şimal yarımkürəsində daha qabarıq şəkildə özünü göstərir. Əvvəllər radiasiya balansındakı fərqlərin atmosfer və okean sirkulyasiyası ilə kompensasiya edildiyinə inanılırdısa, indi məlum olub ki, son iyirmi ildə bu sirkulyasiyalar bu təsiri tam olaraq tarazlaşdıra bilməyib.

Müəlliflərin fikrincə, albedonun - səthin günəş radiasiyasını əks etdirmə qabiliyyətinin azalması şimal enliklərində qar və buz örtüyünün azalması ilə əlaqədardır. Nəticədə Yer daha çox günəş enerjisini udur.

Aerozol dinamikası da rol oynayıb. Şimal yarımkürəsində onların konsentrasiyası Avropa, ABŞ və Çində ətraf mühit tədbirlərinə görə azalıb, Cənub yarımkürəsində isə Hunqa Tonqa vulkanının 2021-2022-ci illərdə püskürməsi və Avstraliyadakı meşə yanğınları buludların əks olunma qabiliyyətini artıran aerozolların artmasına səbəb olub.

Alimlər qeyd edirlər ki, yarımkürələr arasındakı fərq nisbətən kiçikdir - orta hesabla 240-243 vatt günəş radiasiya girişi ilə on ildə bir kvadrat metrə 0,34 vatt. Bununla belə, bu, iqlim modellərini dəqiqləşdirmək üçün nəzərə alınması vacib olan statistik əhəmiyyətli sapmadır.

Samir

0