Hörümçək №16 - Gaius villosus növünün rekord 43 il yaşamağı ilə tarixə düşən dişi fərdin ləqəbidir. Bu, elmin qeydə aldığı ən uzun hörümçək ömrüdür.
HİT.az xəbər verir ki, bu barədə indiandefencereview.com yazıb.
Qeyd olunur ki, Hörümçək №16-ın Qərbi Avstraliyanın vəhşi təbiətində həyatının öyrənilməsi alimlərə migalomorf hörümçəklər, onların davranışı və ekosistemlər haqqında unikal biliklər verib. Alimlər bu heyrətamiz uzunömürlülüyü "Pacific Conservation Biology" jurnalında dərc olunan uzunmüddətli tədqiqatda təsvir ediblər.
Maraqlısı odur ki, hörümçək öz yaşına baxmayaraq, qocalıqdan deyil, parazit bir eşşəkarısı səbəbilə həlak olub və bu, təbiətdə həyatın kövrək balansını göstərir.
Hörümçək №16-ın hekayəsi 1974-cü ildə, bioloq Barbara York Meynin Avstraliyanın cənub-qərbində yerləşən Tammmin yaxınlığındakı Şimal-Banqulla qoruğunda uzunmüddətli tədqiqata başlaması ilə start götürüb. Onun məqsədi "trapdoor spiders" adlanan keşikçi hörümçəklərin populyasiya dinamikası və davranışını öyrənmək olub.
Tədqiqatdakı digər hörümçəklərin əksəriyyəti uzun yaşamayıb, lakin Hörümçək №16 kimi tanınan dişi fərd bütün gözləntiləri üstələyərək dünya rekoru qırıb.
"Bildiyimiz qədəri, bu dünyanın ən qoca hörümçəyidir və onun uzun ömrü bizə keşikçi hörümçəklərin davranışı və populyasiya dinamikasını daha dərindən tədqiq etməyə imkan verdi", deyə Molekulyar və Bioloji Elmlər Məktəbindən bioloq Lianda Meyson bildirib.
Meyn belə qənaətə gəldi ki, bu hörümçəyin uzunömürlülük sirri onun həyat tərzindədir. Buna, xüsusilə, toxunulmamış təbii kolluqlarda yaşaması, hərəkətsizliyi və çox aşağı metabolizmi səbəb olub.
Alimlər bildirdilər ki, keşikçi hörümçəklər, daha hərəkətli növlərdən fərqli olaraq, bütün ömürlərini bir yurada keçirirlər. Onların hərəkətsizliyi enerjiyə qənaət etməyə və bir çox risklərdən qaçınmağa imkan verir.
"Biz müəyyən etdik ki, keşikçi hörümçəklərin uzun ömrü onların bioloji xüsusiyyətləri - toxunulmamış mühitdə yaşaması, oturaq həyat tərzi və aşağı metabolizmi ilə əlaqədardır", deyə Meyson izah edib.
Hörümçək №16 təcrid olunmuş vəziyyətdə olub və təsadüfən yuvasına yaxınlaşan ovla yaşayıb. Eyni zamanda, o, aktiv şəkildə ovlamayıb, kamuflyaj və səbirə - ona fövqəladə uzun ömür verən strategiyaya arxalanıb.
Unikal uzunömürlülüyünə baxmayaraq, Hörümçək №16-ın hekayəsi faciəli şəkildə başa çatıb. 2016-cı ildə alimlər onun yuvasının qapağının parazit bir eşşəkarısı tərəfindən deşildiyini aşkarlayıblar. O, hörümçəyin bədəninə yumurta qoyub və sürfələr sonradan onu içəridən yeyiblər.
"Hörümçək №16-ı son dəfə canlı olaraq bu hadisədən yarım il əvvəl görmüşdülər. Onun ölümü xatırlatdı ki, hətta ən davamlı canlılar belə təbiətin təhlükələrindən qorxmaz", deyə məqalədə qeyd edilir.
Qeyd olunur ki, Hörümçək №16-ın həyatı yaşamaq, səbir və təbiətlə ahəngdarlıq hekayəsidir. O, minimum resurs sərf edərək və ətraf mühitin balansını pozmadan 43 il yaşadı. Alimlər hesab edirlər ki, hörümçəyin həyat tərzi insanlar üçün ekoloji davamlılığa doğru hərəkətdə ilham mənbəyi ola bilər.
"Biz davamlı texnologiyalardan istifadə edərək dünyanı inkişaf etdirərkən və təbii resursların idarə edilməsini təkmilləşdirərkən, bu qədim hörümçəyin nümunəsindən və onun təmsil etdiyi zəngin bioloji müxtəliflikdən ilhamlana bilərik", deyə Meyson yekunlaşdırıb.
Samir