Sosial mediada bəzən hər kəsin bildiyini düşündüyümüz, lakin əslində çoxlarının ilk dəfə eşitdiyi məlumatlar gündəm olur. Son günlər bu “kəşf dalğası” xüsusilə Şimali Amerika mətbəxinin əvəzolunmaz tərkib hissəsi olan zoğala yönəlib. Parlaq qırmızı rəngi ilə tanınan bu meyvənin necə yetişdirildiyini və yığıldığını öyrənən bir çox insan həm təəccüb, həm də bir qədər dəhşət hissi keçirib.
HİT.az xəbər verir ki, dünyada turna yemişi istehsalının 98 faizi ABŞ və Kanadada həyata keçirilir. Bu meyvələr turşulu torf torpağında və alçaq, sürünən kollarda yetişir. Geniş yayılmış inancın əksinə olaraq, bu meyvəər daim su altında böyümür. Onların yetişdiyi sahələr adətən buzlaq çöküntüləri nəticəsində formalaşmış bataqlıq və ya rütubətli ərazilərdir və xüsusi şərait tələb edir: qum, torf, yetərli şirin su və uzunmüddətli böyümə mövsümü.
Onların tez-tez suyun üzərində üzərkən görünməsi, “yaş yığım” (və ya isladılmış məhsul yığımı) adlanan xüsusi üsulla toplanmasından irəli gəlir. Məhsul yığımından bir gecə əvvəl fermerlər bataqlığı təxminən 45 santimetr dərinliyə qədər su ilə doldururlar. Daha sonra xüsusi texnika ilə suyu hərəkətə gətirərək meyvələrin sapdan qopmasına şərait yaradırlar. Bu meyvələrin içindəki kiçik hava cibləri onların suyun üzərinə qalxmasına imkan verir və beləliklə, yığım prosesi başlayır.
Ancaq internet istifadəçilərini ən çox təəccübləndirən məqam bu deyil; su altında qalan bataqlıqlarda yaşayan “qurt hörümçəkləri”nin (Lycosidae) varlığı olub.
Bu meyvə bataqlıqları, meyvə qurdları da daxil olmaqla, müxtəlif zərərverici həşəratlar üçün ideal mühit sayılır. Qurt hörümçəkləri isə qarşılarına çıxan əksər böcəkləri yeyən yırtıcı canlılar kimi tanınır. Fermerlər bu hörümçəkləri əraziyə bilərəkdən gətirməsələr də, onların çoxalmasına imkan verən şəraiti məqsədli şəkildə saxlayırlar.
Qurt hörümçəkləri təbii zərərverici nəzarətində mühüm rol oynayır. Bu faydalı yırtıcılar, zərərli böcəklərin sayını tənzimləyərək sintetik pestisidlərə ehtiyacı minimuma endirir və daha davamlı kənd təsərrüfatı təcrübəsinə töhfə verir.
Buna baxmayaraq, məhsul yığımı mövsümündə suyun üzərində üzən və 10–35 millimetr ölçüyə çatan bu hörümçəklərin varlığı, xüsusilə araxnofobiyası (hörümçək qorxusu) olanlar üçün kifayət qədər narahatedici mənzərə yaradır. Yaxşı xəbər odur ki, bu hörümçəklər yalnız özlərini təhlükədə hiss etdikdə insanı dişləyir və onların dişləməsi insanlar üçün təhlükə yaratmır. Lakin bir çox insan zoğal yığımı prosesini öyrəndikdən sonra o sakit görünən bataqlığın o qədər də pastoral bir yer olmadığını etiraf edir.
Samir


