Fiziklər ilk dəfə olaraq Günəş neytrinolarının karbon-13 nüvələri ilə toqquşmasını aşkar ediblər. Bu təcrübə elm adamlarının illərdir aşkar etməyə çalışdığı son dərəcə nadir reaksiya fərziyyəsini təsdiqləyib. 

HİT.az xəbər verir ki, Oksford Universitetinin mətbuat xidməti nəticələri açıqlayıb.

Neytrinolar planetlərdən, ulduzlardan, divarlardan və digər obyektlərdən hər saniyə keçən kiçik subatom hissəcikləridir. Onlar çılpaq gözlə görünməzdir və aşkarlanması demək olar ki, mümkün deyil - buna görə də neytrinolar Kainatın "xəyalları" adlanır.

Təcrübə Kanadanın Sadberi şəhərində dərin yeraltında yerləşən SNO+ detektorunda aparılıb. Detektor maye karbohidrogenlərlə dolu nəhəng akril kürədir. Neytrinolar mayedən keçərkən nadir hallarda hidrogen və ya karbon-13 atomları ilə toqquşur və bu da fotodetektorlar tərəfindən aşkarlanan işıq parıltılarına səbəb olur.

Xüsusilə maraq doğuran məqamlar Günəşin nüvəsində bor-8 nüvələrinin parçalanması ilə əmələ gələn "bor" neytrinolarıdır. Nəzəriyyəyə görə, bu hissəciklər karbon-13 ilə son dərəcə nadir reaksiyalara girərək qeyri-sabit azot-13 əmələ gətirə bilər. Azotun parçalanması işıq siqnalları yaradır ki, bu da fiziklərə hadisələri aşkar etməyə imkan verir.

2022-ci ilin may ayından 2023-cü ilin iyun ayına qədər toplanmış məlumatların təhlili bor neytrinolarının karbon-13 ilə beş toqquşmasını aşkar edib ki, bu da nəzəri proqnozlara tam uyğun gəlib. Bu, hətta aşağı enerjili neytrinoların belə nüvə proseslərində iştirak edə biləcəyini təsdiqləyib.

Samir