Yığılan stress heç vaxt yoxa çıxmır — gec-tez mütləq bir çıxış yolu tapır. Bir çox insan hər gün yorğunluğa, narahatlığa və həyatın təzyiqlərinə baxmayaraq özünü toparlayıb yoluna davam etməyə məcbur qalır. Mənfi emosiyalar adətən boğulur, “sonraya saxlanılır” və ətrafdakılardan gizlədilir. Lakin yığılan stress qaçılmaz olaraq üzə çıxır. Çox vaxt bu çıxış impulsiv, bəzən isə sakitləşdirici istehlak davranışı şəklində özünü göstərir.

HİT.az xəbər verir ki, bu barədə "YourTango" yazır.

Qadınlar üzərində “hər şeyə çatmaq” tələbi xüsusilə güclü təzyiq yaradır: işdə uğurlu olmaq, ailədə diqqətli qalmaq, qayğıkeş ana olmaq və eyni zamanda sakitlik və yumşaqlığı qorumaq. Bu yük zamanla tükəndirir. Məhz buna görə bəzi alışlar narahatedici, amma anlaşılan bir siqnala çevrilir — psixika sağ qalma yolu axtarır.

Aşağıdakı əlamətlər sevdiyiniz insanın əsəb pozğunluğu həddinə yaxınlaşdığını anlamağa kömək edə bilər:

Ağırlaşdırılmış yorğanlar - Qadın çətin dövr yaşayanda ilk alışlardan biri tez-tez ağırlaşdırılmış yorğan olur. Evdə artıq bir neçə pled olsa belə, yenisini almaq istəyi anlaşılandır: ağırlıq və istilik hissi bədəndə qorunma duyğusu yaradır. “Yuxu təbabəti və pozuntuları” jurnalında dərc olunan araşdırma göstərib ki, bu cür yorğanlar yuxu keyfiyyətini yaxşılaşdırır, insan özünü daha sakit və təhlükəsiz hiss edir. Sinirlərin tarım olduğu anlarda fiziki ağırlıq hissi narahatlığı azaltmağa kömək edir.

Özünü dərk etmə və şəxsi inkişaf gündəlikləri - İnkişaf və özünü tanıma istəyi bir çox insana tanışdır, lakin güclü stress dövründə buna nə enerji, nə də diqqət qalır. Məhz bu zaman özünə ən azı minimal formada qayıtmaq ehtiyacı yaranır. Əsəb gərginliyinin həddində olan qadınlar tez-tez özünürefleksiya gündəlikləri alır, çünki bu, emosiyaları boşaltmaq və fikirləri nizamlamaq üçün əlçatan üsuldur. Mütəxəssisə müraciət imkanı olmasa belə, müntəzəm qeydlər daxili gərginliyi azalda bilər.

Dəriyə qulluq vasitələri - Xroniki yorğunluq zamanı özünə qayğı adətən son plana keçir. Qadın hamı ilə məşğul olur, özü ilə yox. Buna görə kosmetik vasitələrin qəfil alınması bədənlə əlaqəni bərpa etmək və öz dəyərini hiss etmək cəhdinə çevrilir. Kliniki psixoloq Monika Vermani qeyd edirdi ki, keyfiyyətli özünə qulluq psixi vəziyyətin yaxşılaşması ilə birbaşa əlaqəlidir: bu, özünəinamı artırır, narahatlıq və depressiv əlamətləri azaldır.

Çayın geniş seçimi - Çətin dövrlərdə qəhvə narahatlığı artıra bilər, çay isə istilik, yavaşlama və ritual hissi ilə assosiasiya olunur. Buna görə emosional yüklənmə yaşayan qadınlar müxtəlif çay növləri almağa başlayır, öz “sakitləşdirici” dadlarını axtarırlar. Rifah üzrə tədqiqatçı Jasmin Tahmaseb-Makkonata çay içmək kimi sadə ritualların stressi azaltdığını və emosional vəziyyəti yumşaltdığını vurğulayıb.

Rahat geyim - Dar və sıxan geyim narahatlıq və daxili təzyiq hissini gücləndirə bilər. Emosional tükənmə zamanı bu daha kəskin hiss olunur. Buna görə əsəb pozğunluğuna yaxın olan qadınlar yumşaq parçalı, geniş fasonlu və maksimum rahat geyimlərə üstünlük verirlər. Ətrafda baş verənləri idarə etmək mümkün olmasa da, heç olmasa bədən üçün rahatlıq yaratmaq mümkündür.

Şamlar - Emosional imkanların həddində olan qadınlar tez-tez şam almağa meyl göstərir. Bu, ilk baxışda ciddi görünməsə də, şamların təsiri düşündüyümüzdən daha dərindir. Koqnitiv-davranış terapiyası üzrə mütəxəssis Xrissa Çalkia ətirli şamların emosional vəziyyətə nəzərəçarpacaq fizioloji təsir göstərə bildiyini qeyd edib.

Hazır yeməklər - Resurslar tükəndikdə yemək bişirmək dözülməz bir işə çevrilir. Bu anlarda qadınlar tənbəllikdən deyil, sadəcə güc çatışmazlığından kənardan yemək sifariş edirlər. “Psychological Science” jurnalında dərc olunan araşdırma göstərib ki, “rahatlıq yeməyi” əhvalı yaxşılaşdıra və emosional gərginliyi azalda bilər.

Qida əlavələri və sağlamlıq məhsulları - İş, ailə və öhdəliklər arasında daimi qaçışda olan qadınlar çox vaxt öz sağlamlıqlarını görməzlikdən gəlirlər. Lakin böhran həddində diqqət yenidən bədənə yönəlir. Vitaminlər və sağlamlıq məhsulları almaq nəzarəti bərpa etmək və narahatlığı azaltmaq cəhdidir.

Yeni hobbilər - Stress vəziyyətində diqqəti yayındırmaq və gündəlik reallıqdan çıxmaq istəyi güclənir. Əvvəllər yaradıcılıqla maraqlanmayan qadın belə, yeni hobbi üçün materiallar ala bilər. Psixoloq Mark Travers bildirir ki, hobbilər bədənə, zehnə və emosional vəziyyətə dəstək verir, insanın özünü yenidən canlı və cəlb olunmuş hiss etməsinə kömək edir.

Təşkilatçılar və saxlama sistemləri - Daxili xaos tez-tez xarici məkanda əks olunur. Ətrafda xaos olduqda, narahatlıq yalnız güclənir. Təşkilatçılar almaq və nizamı bərpa etməyə çalışmaq nəzarət hissini bərpa etməyin bir yoluna çevrilir. Məkanı təmizləmək və strukturlaşdırmaq obsesif düşüncələrdən yayındırır və qısamüddətli rahatlıq hissi verir.

Bitkilər - Bitkilərə qulluq diqqət və səbr tələb edir, lakin bir çox insan bu prosesdə sakitlik tapır. Yaşıllıq məkana canlılıq qatır və həyatla əlaqə hissi yaradır. “Fizioloji antropologiya” jurnalında dərc olunan araşdırma göstərib ki, otaq bitkiləri ilə aktiv qarşılıqlı əlaqə həm psixoloji, həm də fizioloji stressi azaldır. Əsəb pozğunluğu həddində olan qadınlar üçün bitkilər vəziyyəti sabitləşdirməyin yumşaq və effektiv yoluna çevrilir.

Samir