Azərbaycanda tenderlərin, dövlət satınalmalarının böyük korrupsiya mənbəyi olmasına dair mətbuatda yazılan məqalələrin, ayrı-ayrı ekspertlərin tənqidi fikirlərinin sayı-hesabı yoxdur.

DTX-nın ayrı-ayrı icra hakimiyyətlərində və məlum nazirliklərdə keçirdiyi əməliyyatlardan da bəlli oldu ki, bu qurumların başındakı məmurların əsas çirkli gəlir mənbələrindən biri, bəlkə də birincisi məhz dövlət satınalmaları, tenderlərdir.

Lakin bütün tənqidlərə, faktlara və s. rəğmən, təəssüf ki, bu sahədə elə bir ciddi dönüş müşahidə olunmur. Yenə müxtəlif icra orqanları, nazirliklər şişirdilmiş satınalmalar təşkil edir, qeyri-şəffaflığa yol verir, tenderləri təkrar-təkrar özlərinə yaxın şirkətlərə qazandırır. Nəticədə isə yenə dövlətin, büdcənin “yağlı yeri” hansısa məmurun və ona yaxın şirkətlərin cibinə axır. Xüsusilə də eyni şirkətin hansısa dövlət qurumunun az qala bütün iri tenderlərini udması haqlı olaraq mütəxəssislərdə korrupsiyaya, sövdələşmələrə dair şübhələr yaradır.

Hələ ötən ilin sonunda mətbuatda dərc edilən məlumatlardan aydın oldu ki, “Arash Medical Company” MMC şirkəti 9 ildə 250 milyon manatlıq tender udub. Və bu şirkətin 9 il ərzində qazandığı 366(!) tenderin, satınalmalrın əsas hissəsi Səhiyyə Nazirliyinə məxsudur.

İndi isə məlum olur ki, Səhiyyə Nazirliyi bu şirkətə daha bir tender verib. Bu dəfə onun dəyəri 6 milyon manata yaxındır. Nazirlik Xırdalan şəhərində Abşeron Rayon Mərkəzi Xəstəxanasının tibbi avadanlıqlarla təchizatı üçün “Arash Medical Company” QSC-yə 5 milyon 538 min 476 manat ödəyəcək.

Vergilər Nazirliyinin reyester məlumatlarına görə, “Arash Medical Company” 22 iyun 2011-ci ildə dövlət qeydiyyatına alınıb. Lakin MMC artıq 2010-cu ildən tender müsabiqələrində iştirak etməyə başlayıb.

Nizamnamə kapitalı 2000 manat olan MMC-nin hüquqi ünvanı Bakı şəhəri Nəsimi rayonu, Abdulvahab Salamzadə küçəsi, ev 26-da yerləşir. “Arash Medical Company”nin qanuni təmsilçisi isə Məmmədov Kamran Abid oğludur. Açıq mənbələrdə Kamran Məmmədovun adına yalnız “Zoominfo” axtarış sistemində rast gəlinir. Burada o, “Arash Medical Company”nin direktoru kimi təqdim edilib. Lakin mətbuatda MMC-nin faktiki sahibinin Milli Məclisin sabiq spikeri Oqtay Əsədovun qardaşı oğlu Cavid Əsədov olduğuna dair çoxsaylı materiallara rast gəlinir.

Təbii ki, normal, azad rəqabət şəraitində və məmur oliqarxiyasından uzaq bir mühitdə hansısa şirkətin çoxlu sayda tender qazanmasına adi hal kimi baxıla bilər.

Ancaq Azərbaycan reallıqları, yəni normal rəqabət mühitinin olmaması və ölkədə məmur oliqarxiyasının hələ də “at oynatması” belə satınalmalarla bağlı ciddi şübhələrin yaranmasına əsas verir.

Və görünən odur ki, büdcə vəsaitlərinin “tender kralları”na yönləndirilməsi prosesini nəinki çoxsaylı tənqidlər, üzə çıxarılan faktlar, keçirilən əməliyyatlar, həbslər və s. heç koronaviris pandemiyası da dayandırmaq gücündə deyil…