Azərbaycanın çox sayda mədəni irs nümunələri Ermənistan tərəfindən işğal olunmuş ərazilərdə yerləşir, bu abidələrin bir çoxu ermənilər tərəfindən talan və məhv edilib

Ermənistan tərəfindən işğal olunmuş Azərbaycan ərazilərində vaxtilə yüzlərlə mədəniyyət müəssisəsi, o cümlədən ümumilikdə 4,6 milyon kitabdan ibarət fondu olan 927 kitabxana, 808 mədəniyyət sarayı, mədəniyyət klubları və evləri, 85 musiqi və yaradıcılıq məktəbi mövcud olub.

Bundan başqa, işğal olunmuş ərazilərdə 100 mindən çox eksponatın toplandığı 22 muzey və muzey filialı, dörd teatr, iki konsert müəssisəsi, səkkiz mədəniyyət və istirahət parkı, Qarabağ münaqişəsindən əvvəl dövlət tərəfindən qeydiyyata alınmış 700-dən çox tarixi və mədəni abidə, o cümlədən Cəbrayıl bölgəsində 11 və 15 aşırımlı Xudafərin körpüləri (VII-XII əsrlər), Kəlbəcər bölgəsində Gəncəsar və Xudavənd məbədləri (XIII əsr), Ağdam rayonunda Xaçın Türbətli (XIV əsr) abidəsi, dünyanın ən qədim yaşayış məskənlərindən biri hesab olunan Füzuli bölgəsindəki Azıx mağarası, Şuşa Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu yerləşirdi.

Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərində yerləşən ən məşhur tarixi abidələri Sputnik Azərbaycan-ın infoqrafikasında.