Bu gün paytaxtın demək olar ki, hər tərəfində, elektrosukuterlərə rast gəlmək mümkündür. Avropa ölkələrində elektrosukuterlərdən nəqliyyat vasitəsi, tıxaclara alternativ vasitə kimi istifadə olunur. Bizdə isə insanlar daha çox ondan əyləncə vasitəsi kimi istifadə edir. Bulvarda, əhalinin sıx olduğu parklarda onlardan istifadə edənlər var. Amma bunu şəhərin hər yerinə şamil etmək olmaz. Hətta bəzi ərazilər də bu elektrosukuterlər baxımsız, sahibsiz, atılmış vəziyyətədirlər.
Ekspertlər hesab edir ki, məlum cihazlar oyuncaq deyil, ondan istifadə etməyi, sürməyi bacarmaq lazımdır.
Ətrafdakı insanlar üçün təhlükəyə çevrilməməlidir. Digər bir problem isə vasitənin qiymətinin baha, saatı 5-6 manat olmasıdır ki, bu da ona olan marağı azaldır. Elə isə hər gün göbələk kimi çoxaldığı halda, demək olar ki, istifadəsiz qalan, yaxud da sürülüb hansısa bir küçədə yol qırağında atılan bu elektrosukuterlərin şəhərə doldurulmasında məqsəd nədir?
Bizim.Media-ya mövzu ilə bağlı açıqlama verən nəqliyyat məsələləri üzrə ekspert Elməddin Muradlı elektrosukuterlərin baxımsız qalmasının səbəbini qiymətlərin baha olması ilə əlaqələndirilib.
“Qiymətlərin baha olmasını müzakirə etmək olar. İstənilən bir yenilik hər zaman problemlə müşahidə edilir. Zamanla bunu tənzimləmək olar. Ancaq elektrosukuterlərin bu gün ən çox problemə çevrildiyi məkan bulvar ərazisidir. İnsanlar gəzir, idman edir, uşaqlar əylənir. Sukuterlərin əlindən bir çox insanlar bulvara getmir. Onlar üçün xüsusi zona yaratmaq olar ki, həmin xətdən kənara çıxmasınlar”.
Nəqliyyat eksperti Eldəniz Cəfərov elektrosukterlərin Bakı şəhərinin ərazisinə özəl şirkətlər tərəfindən yerləşdirdiyini deyir:
“Bu vasitələrin özəl şirkətlər tərəfindən yerləşdirilməsi normaldır. Yəqin ki, onlar Bakı Şəhər İcra Hakimiyyətindən icazə alırlar və vergilərini də ödəyirlər. Bu sukuterlər fərdi mobil vasitəsi sayıla bilər. Düşünürəm ki, zamanla Azərbaycanda ondan istifadə edənlərin sayı artacaq. Kirayə götürməklə yanaşı, almaq da olur”.
Yollarda təhlükə mənbəyi
Ekspert vasitənin şəhərdə idarə edilməsi ilə bağlı qəbul edilmiş qaydalara ehtiyac olduğunu vurğulayıb:
“Bizim avtonəqliyyat üzrə ekspert qrupunun- “Elektosukterlərin Azərbaycanda istismarı” adlı layihəmiz var. May ayına qədər hökumətə təqdim etməyi düşünürük. Yaşı 16-dan az olan uşaqların elektrosukuteri avtomobil yolunda sürməsi qadağan olunmalıdır. Vasitədən istifadə etmək üçün hər hansı bir sürücülük vəsiqəsinə ehtiyac yoxdur. Müasir sukterlərin surəti çox yüksəkdir. Eləsi var ki, sürəti saatda 50-60 km-ə gəlib çatır. Sukuterlərin sürət həddi olmalıdır.
Hansı ki, saatda 25 km-dən artıq olmamalıdır. Bununla bağlı da layihə hazırlayıb təqdim edəcəyik. Təhlükəsizlik məsələsinə gəlincə, sürərkən mütləq ön və arxa fənərləri açıq olmalıdır. Sürən şəxsin başında qoruyucu dəbliqəsi mütləqdir. Kirayə qiymətləri bahadır. İnsanlar özləri bu vasitəni aldıqdan və sayları artdıqdan sonra qiymətlər düşəcək. Hələ ki. gənclər tərəfindən əyləncə vasitəsi kimi istifadə olunur. Amma ondan ciddi şəkildə istifadə edən orta yaşlı insanlar da var”.
Qeyd edək ki, sakinlər bulvar ərazisində elektroskuter sürmək üçün “Wingz.az” mobil tətbiqini yükləməli, qeydiyyatdan keçməklə kart hesabını daxil etməlidirlər. Hazırda cihazı istifadə etmək üçün yaş həddi yoxdur. İdarə etməyi bacaran istənilən şəxs gəlib elektroskuteri icarəyə götürə bilər. Vaxt isə skuteri icarəyə götürdüyünüz andan hesablanır.
Bu vasitədən istifadə edənlərlə apardığımız sorğudan məlum oldu ki, aparatlar maraqlı və əyləncəli olsa da, qiymətləri bahadır. Şəhər sakini Fərid İlqarov:
“Cəmi bir dəfə istifadə etdim. Saatı 5 manatdan yuxarıdır. Sürmək əyləncəli idi. Şərait yaradılsa, bu vasitə ilə tıxac problemindən də qurtulmaq olar”.
Vəli Rəşadov isə bildirdi ki, bir dəfə işə gecikdiyi üçün bu vasitədən istifadə edib:
“20 Yanvar metrostansiyasının qarşısından “Port Baku” istiqamətində işə getməliydim. Vaxt az, yollar tıxac idi. Sukuterdən istifadə etməklə vaxtında işə çata bildim. Bu sahədə qaydalarda, qiymətlərdə tənzimlənmə olsa istifadə edənlər çoxalar”.
Qeyd edək ki, müvafiq qurumlardan (Bakı şəhəri İcra Hakimiyyəti, Bakı Nəqliyyat Agentliyi, Dənizkənarı Bulvar İdarəsi, Bakı şəhər Baş Polis İdarəsi) aldığımız açıqlamadan məlum oldu ki, bu cihazların yerləşdirilməsi və ya hərəkətinin tənzimlənməsi ilə bağlı heç bir dövlət qurumu məşğul olmur.
