Cənubi Afrikanın Qərbi Keyp Universitetinin alimləri Yer kürəsində 3,5 milyard ildən çox əvvəl əmələ gələn qədim kraterlərin planetdən yoxa çıxdığını aşkar ediblər. 

HİT.az xəbər verir ki, tədqiqatın nəticələri "Journal of Geophysical Research Planets" (JGR Planets) jurnalında dərc olunub.

Yerin ən qədim kraterləri alimlərə Yerin ilkin quruluşu və Günəş sistemindəki cisimlərin tərkibi haqqında mühüm məlumatlar verir, həmçinin digər planetlərdəki kraterlər haqqında məlumatları düzgün şərh etməyə kömək edir. Ancaq indi geoloqlar bu kraterləri tapa bilmirlər.

Tədqiqatçılar adi gözlə görünməyən kraterləri xüsusi alətlərlə tapa bilirlər. İşlərinin bir hissəsi olaraq, onlar planetin məlum olan ən qədim təsir strukturlarından birini - Cənubi Afrikadakı Vredefort kraterini qazıblar. Quruluşun eni təxminən 300 kilometrdir və təxminən 2 milyard il əvvəl formalaşıb.

“Meteoritin zərbəsindən sonra Yer qabığı zərbənin baş verdiyi yerdə yüksələrək günbəz əmələ gətirib. Zamanla eroziya onu "süpürüb" və kiçilməyə başlayıb", deyə müəlliflər qeyd edir.

Tədqiqatçılar süxur nümunələri götürüb və onların fiziki xassələrini təhlil edərək, təsirə məruz qalmış və zədələnməmiş süxurlar arasında sıxlıq, məsaməlilik və mineralogiya fərqlərini axtarıb. Onlar həmçinin təsiri və onun qaya və mineral fizikasına təsirini modelləşdirib və mövcud məlumatlarla müqayisə edib. Nəticələr göstərib ki, Vredefort strukturunun xarici silsilələrindəki süxurlar onların ətrafındakı təsirə məruz qalmamış qayalardan praktiki olaraq fərqlənmir.

“Bu, gözlədiyimiz nəticə deyildi. Zərbənin bütün geofiziki sübutları, hətta ən böyük təsirlərdən belə, sadəcə olaraq yox olur”, deyə alimlər bildirib.

Samir