Kornell Universitetinin Veyl Tibb Kollecinin mütəxəssislərinin rəhbərlik etdiyi beynəlxalq alimlər qrupu kosmik yüklərin kişi və qadın orqanizminə təsirini öyrənib. Nəticələr qadınların yerdənkənar missiyaların streslərinin öhdəsindən daha yaxşı gələ biləcəyini göstərib.
Hit.az xəbər verir ki, tədqiqat "Nature Communications" (NatComms) elmi jurnalında dərc olunub.
Komanda 2021-ci ildə "SpaceX" Inspiration4 missiyasında turist kimi kosmosa səyahət edən iki kişi və iki qadının sağlamlığını təhlil edib. Daha sonra məlumatlar 64 peşəkar astronavtın fəaliyyəti ilə müqayisə edilib.
Araşdırma nəticəsində məlum olub ki, kişilərdə gen aktivliyi qadınlara nisbətən daha çox pozulur və uçuş bitdikdən sonra normal vəziyyətə qayıtmaq daha uzun çəkir. Təsirə məruz qalan zülallardan biri qan laxtalanması üçün vacib olan fibrinogen olub.
"Kumulyativ sübutlar göstərir ki, gen tənzimləyicisi və kosmosa məruz qalma immun reaksiyaları kişilərdə daha güclüdür", deyə bildirilib.
Professor Kristofer Meysonun fikrincə, qadınlarda fiziologiya və maye dinamikasında dəyişikliklərə dözmək qabiliyyəti kosmosa uçuş zamanı stressi tənzimləmək üçün faydalı ola bilər. Eyni mexanizmlər hamiləlik dövründə də işləyir.
Alimlər nəticələrin ilkin olduğunu açıqlayıblar. Lakin tendensiya doğru olarsa, bu, kosmik ekipajın reabilitasiyası proqramlarında və Aya və ondan kənara gələcək missiyalar üçün insanların seçilməsində mühüm amil ola bilər.
Samir