Rusiya Federasiyasının hakimiyyət orqanları "Telegram"ın qurucusu Pavel Durovun həbsinə qeyri-adi qəzəblə reaksiya verdilər, çünki Moskva üçün bu messencer sadəcə bir proqram deyil. 

HİT.az "The Wall Street Journal"a istinadən xəbər verir ki, Rusiya hərbçiləri və casusları cəbhə xəttində rabitə, eləcə də artilleriya rəhbərliyi, hərəkət koordinasiyası və kəşfiyyat məlumatlarının toplanması üçün ondan asılıdır.

"Bir çoxları zarafat edir ki, Pavel Durovun həbsi əslində Rusiya silahlı qüvvələrinin baş əlaqələndiricisinin həbsidir", deyə Rusiya parlamentinin müşaviri və hərbi sənayenin keçmiş yüksək rütbəli rəhbəri Aleksiy Roqozin vurğulayıb.

Nəşr qeyd edib ki, Rusiya Federasiyasının Ukraynaya tammiqyaslı müdaxiləsinin başlaması ilə Rusiya və Ukrayna hərbçiləri kommersiya platformalarından istifadə etməyə başlayıblar. Əgər ukraynalı müdafiəçilər "Signal" və ya "Discord" kimi Qərb provayderlərindən istifadə edirlərsə, ruslar "Telegram"ı seçib. Çünki bu messencer Moskva ilə yaxşı münasibətləri olan Birləşmiş Ərəb Əmirliklərində yerləşir. Rus əsgərlərinin fikrincə, bu proqram Qərbin kəşfiyyat siqnallarına daha dözümlüdür.

Roqozin "Telegram"da yazıb: "Nə qədər vəhşi səslənsə də, kəşfiyyat məlumatlarının ötürülməsi, artilleriyanın hədəflənməsi, dron kanallarının yayımı və bir çox başqa şeylər indi çox vaxt "Telegram" vasitəsilə həyata keçirilir".

WSJ vurğulayır ki, ruslar "Telegram"a ya mobil şəbəkələr, ya da əvvəlcə yalnız Ukrayna qoşunları tərəfindən istifadə edilən "Starlink" peyk terminalları vasitəsilə çıxış əldə edə bilirlər, lakin indi onları Ukraynanın işğal olunmuş ərazilərindəki Rusiya bölmələrində də görmək olar.

Vaşinqtonda yerləşən Silverado analitik mərkəzinin rəhbəri Dmitri Alperoviç deyib: "Telegram" Rusiya ordusu üçün rəsmi olaraq icazə verilən rabitə sistemi deyil, lakin onun şəxsi söhbətləri və birbaşa mesaj sistemləri döyüş meydanında koordinasiya üçün əsgərlər və bəzi hərbi birləşmələr tərəfindən istifadə olunur".

Bundan əlavə, ruslara pilotsuz uçuş aparatları, gecəgörmə cihazları, nəqliyyat vasitələri və digər yardımlar təmin edən rus könüllüləri demək olar ki, yalnız "Telegram" vasitəsilə fəaliyyət göstərirlər. Nəşr yazır ki, tətbiq həm də Rusiya Federasiyasının Müdafiə Nazirliyi ilə sıx əməkdaşlıq edən rus təbliğatçıları üçün "gəlirli platforma" olub.

"Durovun saxlanması özlüyündə Rusiyada belə rezonansa səbəb olmazdı, əgər bir şərt olmasaydı. O, faktiki olaraq bu müharibənin əsas xəbərçisidir, məxfi hərbi şəbəkəyə alternativdir", deyə Rusiya dövlət televiziyasının müxbiri və Moskva Şəhər Şurasının sədr müavini Andrey Medvedev "Telegram"da qeyd edib.

Eyni zamanda, "Zəng işarəsi Osetin" "Telegram" kanalını idarə edən rus əsgəri Durovun həbsindən sonra təşvişə düşüb: "Düşmənlərimiz "Telegram"a nüfuz edərsə, işlərimiz qarışacaq. Çatlarda şifrələnmiş və şifrələnməmiş çoxlu məlumat var".

WSJ əlavə edib ki, Rusiya hökuməti 2014-cü ildə sahibkarın Rusiyanı tərk etməsi ilə bağlı şəraiti nəzərə alaraq "Telegram" təsisçisinin Fransada həbsinə gözləniləndən çox qəzəb və qəzəblə reaksiya verib.

"O zaman Durov Rusiya xüsusi xidmət orqanlarının Moskvanın dəstəklədiyi prezident Viktor Yanukoviçə qarşı Maydan inqilabı ilə əlaqəli qruplardakı ukraynalı istifadəçilər haqqında məlumat vermək tələbini yerinə yetirməmək üçün yaratdığı "VKontakte" sosial şəbəkəsindəki payından imtina etmişdi", deyə materialda xatırladılıb.

Öz növbəsində, Rusiya parlamentinin müdafiə komitəsinin sədr müavini Aleksiy Juravlev bildirib ki, rus hərbçiləri "Telegram"ı asanlıqla əvəz edə bilər, lakin bu bəyanat Rusiyanın tanınmış hərbi bloqçuları tərəfindən skeptisizmlə qarşılanıb.

Həmçinin, Rusiya Xarici Kəşfiyyat Xidmətinin SZR direktoru Serhey Narışkin vurğulayıb ki, Durovdan Rusiya Federasiyasına zərər verə biləcək məlumatları Fransa və digər Qərb hökumətləri ilə paylaşmamasını gözləyir.

Rusiya kəşfiyyatçısı TASS xəbər agentliyinə müsahibəsində deyib: "Mən həqiqətən də onun buna imkan verməyəcəyinə ümid edirəm".

Bununla belə, yüksək rütbəli bir Qərb rəsmisi Durovun Fransa hökuməti ilə əməkdaşlıq edəcəyi təqdirdə Rusiyanın təhlükəsizlik sisteminə ciddi ziyan vura biləcəyini deyib.

Bundan əlavə, başqa bir Qərb ölkəsinin kəşfiyyat rəsmisi "Telegram"ın Ukraynadakı döyüş meydanından əlavə, Rusiya xüsusi xidmət orqanlarının Avropada təxribat törətməsi üçün vacib olduğunu bildirib.

"Rusiya hökumətinin buna hansı həyacanla reaksiya verdiyinə baxanda, görünür, onlar həqiqətən də narahatdırlar", deyə rəsmi bildirib.

Samir