Boston Universitetinin Çobanian və Avedisian Tibb Məktəbinin alimləri yüzilliklərdən və onların nəsillərindən alınan induksiya edilmiş pluripotent kök hüceyrələrin (iPSC) dünyanın ən böyük məlumat bazasını yaradıblar.
HİT.az xəbər verir ki, tədqiqat "Aging Cell" jurnalında dərc olunub.
Tədqiqatçılar 100-dən çox periferik qan nümunəsi əldə edib və onları 100-dən çox insandan və onların nəsillərindən, o cümlədən əlilliyə və koqnitiv pozğunluğa qarşı müqavimət göstərənlərdən əldə ediblər. Komanda gen ifadəsinin onların təbii qocalmanın gedişatını əks etdirən sözdə bioloji saatla necə korrelyasiya etdiyini və yüzilliklərdən təcrid olunmuş kök hüceyrələri təhlil edib. Bu, xüsusi funksiyaları olan müəyyən hüceyrələrin yarana biləcəyi bədən üçün hüceyrə "xammalı"nın adıdır.
Daha sonra təcrid olunmuş periferik qanın mononükleer hüceyrələri funksional olaraq pluripotent kimi xarakterizə edilən yüksək keyfiyyətli iPSC hüceyrə xətlərinə uğurla yenidən proqramlaşdırılıb - genomik sabitlik və çoxlu hüceyrə növlərini inkişaf etdirmək və fərqləndirmək qabiliyyəti ilə xarakterizə olunur.
Alimlər qeyd ediblər ki, təcrid olunmuş iPSC-lər qeyri-müəyyən müddətə yetişdirilə, orqanizmdə istənilən hüceyrə və ya toxuma növünə differensiallaşdırıla bilər və onların əldə edildiyi insanın genetik fonunu dəqiq şəkildə təkrarlaya bilər.
Tədqiqatçılar həmçinin vurğulayıblar ki, yüzilliklərdə bioloji qocalma daha yavaş baş verir. Bəzi nümayəndələr üçün bioloji və xronoloji yaş arasındakı fərq iki onilliklərə çata bilər. Alimlər deyirlər ki, yüzilliklərin kök hüceyrələrinin öyrənilməsi bu insanların yaşa bağlı xəstəlikləri necə gecikdirdiyini və ya ondan qaçdığını anlamağa kömək edəcək, həmçinin yaşa bağlı xəstəliklər üçün yeni müalicə üsulları hazırlayacaq.
Samir