Qan xərçəngi ilə əlaqəli əsas gen tapıldı

SAĞLAMLIQ
19:19 / 03.10.2024
251

Çikaqo və Texas universitetlərinin alimləri müəyyən ediblər ki, TET2 genindəki mutasiyalar DNT-nin düzgün qablaşdırılmasına gətirib çıxara bilər ki, bu da qan və beynin bədxassəli xəstəliklərinin inkişafına səbəb olur. 

HİT.az xəbər verir ki, araşdırmanın nəticələri "Nature" jurnalında dərc olunub.

Qan xərçəngi və ya leykemiya qan əmələ gətirən orqanlara təsir edən və qanda ağ qan hüceyrələrinin sayının kəskin artmasına səbəb olan dəyişikliklərə səbəb olan ciddi xərçənglər qrupudur. Tədricən sağlam qan hüceyrələrini sıxışdırıb çıxararaq müxtəlif toxuma və orqanlarda toplanır və onların fəaliyyətini pozur.

Leykozun dəqiq səbəbi məlum deyil. Ətraf mühit və genetik faktorların birləşməsinin rol oynadığı düşünülür.

TET2 geni qan xərçənginin inkişafında əsas əhəmiyyət kəsb edə bilər. Amerikalı alimlər onun RNT metilasiyasının tənzimlənməsində mühüm rol oynadığını və bu da öz növbəsində gen ifadəsinə və DNT qablaşdırmasının strukturuna təsir etdiyini aşkar ediblər. TET2-dəki mutasiyalar bu prosesi poza bilər ki, bu da anormal xromatin konformasiyasına səbəb ola bilər və xüsusilə qan dövranı sistemində və sinir toxumasında bədxassəli şişlərin əmələ gəlməsinə kömək edir.

Tədqiqat TET2-nin MBD6 zülalı ilə əlaqəli RNT dəyişikliklərindən məsul olduğunu müəyyən edib. Xromosomların əsasını təşkil edən bir nukleoprotein olan xromatinin təşkilini tənzimləyir. Bu mexanizmdəki uğursuzluqlar xərçəngin inkişafı ilə əlaqəli hüceyrə xaosu yaradır. Leykemiyadan əziyyət çəkən insanların hüceyrələri üzərində aparılan təcrübə bu fərziyyəni təsdiqləyib - xərçəng hüceyrələrinin MBD6 yaratmaq qabiliyyəti onların məhvinə səbəb olub.

Alimlər təklif edirlər ki, onların kəşfi TET2-də mutasiyalarla xərçəng hüceyrələrini məhv edə bilən dərman yaratmaq üçün əsas ola bilər. Tədqiqatlar həm də bu genin nasazlığı ilə bağlı xərçəng olmayan xəstəliklərin müalicəsində yeni istiqamətlər açır.

Samir

0