Memorial Sluan-Ketterinq Xərçəng Mərkəzinin (ABŞ) alimləri müəyyən ediblər ki, qocalmış hüceyrələr özlərini yeniləmək qabiliyyətini və buna görə də xərçəngdə baş verən nəzarətsiz böyüməni itirirlər. 

HİT.az xəbər verir ki, araşdırmanın nəticələri "Nature" jurnalında dərc olunub.

Tədqiqatçılar getdikcə daha çox yaşlanmanın xərçəng üçün ən vacib risk faktoru hesab edildiyini tapırlar. Bu, genetik mutasiyaların onilliklər ərzində hüceyrələrdə toplanması ilə bağlıdır.

Alimlər izah ediblər ki, ağciyər xərçənginə tutulma riski 70 yaş civarında olan insanlarda artır, lakin 80 və ya 85 yaşa çatdıqdan sonra bu ehtimal yenidən azalmağa başlayır. Bunun nə üçün baş verdiyini başa düşmək üçün tədqiqatçılar dünyada xərçəngdən ölüm hallarının təxminən 7%-ni təşkil edən ümumi xərçəng növü olan insan ağciyər adenokarsinomasının replikası ilə siçanlar üzərində təcrübə aparıblar.

Elm adamları çox yaşlı siçanların NUPR1 adlı daha çox protein istehsal etdiyini aşkar ediblər. NUPR1 nə qədər çox olsa, dəmiri emal etməkdə çətinlik çəkən ağciyər hüceyrələri bir o qədər pis işləyir. Hüceyrələr tərkibində olan dəmirdən səmərəli istifadə edə bilmədiklərinə görə bərpa etmək qabiliyyətini qismən itiriblər.

Dəfələrlə və tez bir zamanda bərpa olunma və bölünmə qabiliyyəti birbaşa xərçənglə əlaqəli olduğundan, yaşlı siçanlar gənc həmkarlarına nisbətən daha az şiş inkişaf etdiriblər.

Alimlər qeyd ediblər ki, COVID-19 pandemiyasından sonra milyonlarla insan infeksiyadan tam sağalmadığı üçün ağciyər funksiyasında problemlər yaşayır. Siçanlar üzərində aparılan təcrübələr göstərdi ki, dəmirin bədənə daxil edilməsi ağciyərlərin bərpasına kömək edir. Ancaq bu qabiliyyətin bərpası xərçəngə tutulma ehtimalını da artırır.

Samir