Sauthempton Universitetinin alimləri işığın əhval-ruhiyyənin tənzimlənməsində və psixi pozğunluqların inkişafında əsas rol oynadığını aşkar ediblər. Gün işığının olmaması və ya gecə parlaq işığa məruz qalma nəticəsində yaranan sirkadiyalı ritm pozuntuları depressiya, bipolyar pozğunluq və digər psixi xəstəliklər riskinin artması ilə əlaqələndirilir.
HİT.az xəbər berir ki, bu barədə "The Conversation" portalı məlumat yayıb.
Sirkadiyalı ritmlər bədənin gündəlik yuxu, oyaqlıq və bir çox digər prosesləri tənzimləyən daxili saatıdır. Sirkadiyalı ritmlərin pozulması, məsələn, gecə parlaq işığa məruz qalma səbəbindən, bipolyar pozğunluq və atipik depressiya da daxil olmaqla psixi pozğunluqların riskini artırır.
Beyin fəaliyyəti məlumatlarının təhlili göstərib ki, gün işığı beynin əhval-ruhiyyə və ayıqlıqla əlaqəli sahələrinin fəaliyyətini dəyişir. Bundan əlavə, günəş işığı əhval-ruhiyyəni tənzimləyən bir nörotransmitter olan serotonin səviyyələrinə təsir göstərir. Depressiyada tez-tez serotonin səviyyəsinin azalması müşahidə edilir.
Gecə parlaq işığa məruz qalma sirkadiyalı ritmləri pozur, bu da narahatlıq, depressiya və digər psixi pozğunluqların simptomlarının artması ilə əlaqələndirilir. Gecə bayquşları və işığa qarşı yüksək həssaslığı olan insanlar buna xüsusilə həssasdırlar.
Riskləri minimuma endirmək üçün alimlər gecə parlaq işıqdan qaçmağı, gün ərzində kifayət qədər günəş işığı almağı və sabit yuxu-oyanma cədvəlini saxlamağı məsləhət görürlər.
Samir