Alimlər: Spirt xüsusi CIN neyronlarına təsir edərək beyin sağlamlığını məhv edir

SAĞLAMLIQ
20:39 / 23.12.2024
43

Alimlər müəyyən ediblər ki, spirt xolinergik interneyronların (CIN) fəaliyyətini dəyişdirərək beynin uyğunlaşma qabiliyyətini zəiflədir. Əhəmiyyətli bir nörotransmitter olan asetilkolin ifraz edən bu neyronlar beynin striatumunda əsas rol oynayır, mükafata əsaslanan öyrənmə və motivasiyaya təsir göstərir. 

HİT.az xəbər verir ki, tədqiqatın nəticələri "Science Advances" (SciAdv) jurnalında dərc olunub.

Texas A&M Tibb Kollecinin tədqiqat laboratoriyasının rəhbəri Jun Vanqa görə, dopamin neyronları beynin mükafat sistemini tənzimləyir və CIN-lər filtr rolunu oynayır, bu neyronları aktivləşdirən stimullara nəzarət edir. Tədqiqatlar göstərir ki, alkoqolun xroniki məruz qalması öyrənməyə mənfi təsir göstərən CIN fəaliyyət nümunələrində dəyişikliklərə səbəb olur.

Hüceyrə fəaliyyətini işıqla idarə etməyə imkan verən optogenetika və real vaxt rejimində asetilkolin ifrazını izləmək üçün lif fotometriyası da daxil olmaqla inkişaf etməkdə olan texnologiyalardan istifadə edərək, elm adamları CIN fəaliyyətinin müxtəlif mərhələlərinin davranışa necə təsir etdiyini araşdırıblar. Məlum olub ki, normal olaraq CIN neyronları "partlayış-pauza" prinsipi ilə işləyir: sürətli bir fəaliyyət partlaması uyğunlaşma və yeni davranışları öyrənmək üçün lazım olan fasilə ilə müşayiət olunur.

Bununla belə, alkoqolun xroniki təsirinə məruz qalan heyvanlarda bu model pozulur: fasilələr qısalır və daha az ifadə edilir, əks öyrənmə - köhnə davranış nümunələrini yeniləri ilə əvəz etmək bacarığı kimi mühüm psixi prosesləri çətinləşdirir. Bu tapıntılar spirtin uyğunlaşma və öyrənmə üçün vacib olan əsas neyrobioloji mexanizmləri necə poza biləcəyini vurğulayır.

Samir

0