London Kral Kollecinin Psixiatriya, Psixologiya və Neyrologiya İnstitutunun alimləri qan məlumatlarını təhlil edərək sağlamlıq və gözlənilən ömür müddətini qiymətləndirən süni intellekt “saat” hazırlayıblar. 

HİT.az xəbər verir ki, tədqiqatın nəticələri "Science Advances" (SciAdv) jurnalında dərc olunub.

Yeni araşdırmada komanda 225.000-dən çox insanın qan tərkibinə əsaslanaraq ömrünü proqnozlaşdırmaq üçün 17 maşın öyrənmə alqoritmini öyrədib və sınaqdan keçirib. Məlumatları UK Biobank tərəfindən təhlil üçün təqdim edilən bütün iştirakçılar 40-69 yaş arasında idi.

Alimlər tərəfindən "MileAge" adlandırılan maddələr mübadiləsi yaşı insanın daxili bioloji yaşını əks etdirir və metabolizm zamanı, məsələn, qidanın enerjiyə çevrilməsi zamanı əmələ gələn metabolitlərin - molekulların təhlili əsasında müəyyən edilir. Proqnozlaşdırılan metabolik yaş və faktiki xronoloji yaş (delta MileAge adlanır) arasındakı fərq bioloji qocalmanın sürətini göstərə bilər.

Tədqiqatlar göstərib ki, qocalması sürətlənən insanların - maddələr mübadiləsi yaşı onların xronoloji yaşını aşanların - orta hesabla daha pis sağlamlıq nəticələri var: Onların xroniki xəstəliklərə tutulma ehtimalı daha yüksəkdir, özlərini daha zəif hiss edirlər və bir çox səbəblərdən ölüm riski artır.

Onlar həmçinin telomerlərin (xromosomların ucları) qısalmasını yaşayıblar. Bu, hüceyrə yaşlanmasının göstəricisi kimi çıxış edir və ateroskleroz kimi yaşa bağlı xəstəliklərin inkişafı ilə əlaqələndirilir.

Eyni zamanda, gecikmiş qocalma (metabolik yaş xronoloji yaşdan aşağı olduqda) həmişə ümumi sağlamlığın yaxşılaşması ilə əlaqələndirilməyib.

Alimlərin fikrincə, metabolik “saat”ın inkişafı sağlamlığın pisləşməsi əlamətlərinin erkən aşkarlanması üçün mühüm vasitə ola bilər ki, bu da xəstəliklərin başlamazdan əvvəl profilaktik tədbirlərin həyata keçirilməsinə kömək edəcək. O, həmçinin insanlara sağlamlıqlarını izləməyə və gözlənilən ömür müddətini artırmaq və qocalma prosesini yavaşlatmaq üçün həyat tərzində dəyişiklik etməyə imkan verəcək.

Samir